روی‌کردی تاریخی بر شکل‌گیری و تحول نظریه سرمایه اجتماعی

ایده سرمایه اجتماعی در تداوم تاریخی ایده‌پردازی کارل مارکس درباره مفهوم سرمایه اقتصادی شکل گرفت. دایره مفهومی سرمایه، با پیدایی نظری‌های سرمایه انسانی‌، سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی‌‌ ابعاد جدیدی یافت. مسیله اصلی مقاله این است که سرمایه اجتماعی‌‌ به‌مثابه یک نظریه، چگونه تعین معنایی پیدا کرد و روند تطور معنایی این مفهوم به چه ترتیب رقم خورد. این پژوهش بر‌پایه روش تاریخی با تاکید بر تاریخ اندیشه انجام شده است. یافته‌های تحقیق آشکار کرد که نظریه سرمایه اجتماعی‌‌ در ابتدا با عطف توجه به ارزش پیوندهای اجتماعی برای اعضای گروه اجتماعی پدیدار شد و سپس به کشف نوعی دارایی جمعی و جایگاه آن در ایجاد شکل‌های معینی از هم‌بستگی اجتماعی انجامید. سرانجام، با درهم آمیخته شدن نظریه روابط اجتماعی با هنجار‌های اجتماعی موثر و اعتماد اجتماعی، شکل جدید سرمایه اجتماعی‌‌ به‌وجود آمد. به‌علاوه، ظهور نظریه‌های شناختی نیز موج ظهور روایت‌های شناختی از نظریه سرمایه اجتماعی‌‌ را در‌پی داشت و نگرش تازه‌ای را در این نظریه پدید آورد.