دولت رانتیر و سیاست‌گذاری توسعه: تحلیل موانع توسعه اقتصاد ملی در ایران (1368- 1384)

موضوع این مقاله، بررسی و تحلیل موانع توسعه اقتصاد ملی- به‌عنوان یکی از ابعاد توسعه- در ایران در بازه زمانی برنامه های اول، دوم و سوم توسعه است. پس از بیان مسیله تحقیق و اثبات آن، راه‌حل نظری مسیله از طریق ارزیابی انتقادی مفاهیم نظری موجود و درنهایت ساخت دستگاه نظریه ترکیبی- که محصول تلفیق سه نظریه لفت‌ویچ، نظریه دولت رانتیر و نظریه جامعه کوتاه‌مدت کاتوزیان است- بیان می شود. پس از تعریف عملیاتی مفاهیم، داده-های لازم برای معرف های هر‌یک از مفاهیم دستگاه نظری تحقیق با روش مطالعه تاریخی گردآوری شده است؛‌ سپس با روش‌های تحلیل روایتی و جدول حضور و غیاب استوارت میل در دو سطح درون‌سیستمی و بین‌سیستمی مورد داوری قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد با فرض برقراری دو شرط لازم دولت رانتیر و سیاست‌گذاری کوتاه‌مدت، توسعه اقتصاد ملی ضعیف بوده است. نتایج تحقیق ضمن حمایت از سه نظریه یادشده، دستگاه نظری پژوهش را تایید می کند.