>
Fa   |   Ar   |   En
   گفتمان اصلاح‌طلبی اسلامی در ایران پس از انقلاب  
   
نویسنده حاضری علی محمد ,ایران نژاد ابراهیم ,مهرآیین مصطفی
منبع جامعه شناسي تاريخي - 1390 - دوره : 3 - شماره : 1 - صفحه:109 -151
چکیده    این پژوهش در پی بازشناسی توصیفی گفتمان اصلاح‌طلبی اسلامی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. شاخص‌ترین افرادی که در این پژوهش به‌عنوان تولیدکنندگان این گفتمان انتخاب شده‌اند عبارت‌اند‌از: سید‌محمد خاتمی، سید‌محمد موسوی بجنوردی و سید‌محمد موسوی خویینی‌ها. در کنار این افراد، به اندیشه‌ها و آثار دیگر متفکران اصلاح‌طلبی اسلامی نیز پرداخته شده است. سوالات اصلی تحقیق عبارت‌اند‌از: 1. تولیدکنندگان این گفتمان چه کسانی هستند؟ 2. چرا سخن می‌گویند؟ 3. درباره چه سخن می‌گویند؟ 4. چگونه سخن می‌‌گویند؟ 5. مخاطبانشان چه کسانی هستند؟ 6. چه کنشی را پیشنهاد می‌‌کنند؟ روش پژوهش، تحلیل گفتمان به‌عنوان روشی کیفی است. روش نمونه‌گیری نیز قضاوتی است؛ به‌‌گونه‌ای‌که به آثار مکتوب و سخنان تولیدکنندگان اصلی گفتمان‌ها در کنار افراد دیگر توجه می‌‌شود. ذیل هر یک از سوالات تحقیق، با مراجعه به آثار متفکران نام‌برده، مباحث مهمی همچون جامعه مدنی، قانون اساسی، حکومت دینی و... آورده شده است.بررسی گفتمان اصلاح‌طلبی اسلامی، به ما چند بصیرت درباره ماهیت «گفتمان دینی» در ایران امروز می‌بخشد. گفتمان یاد‌شده در شیوه نگاه خود به دین و دنیای مدرن، دل‌مشغول مسایل و موضوعات امروزی و مسایل مرتبط با آن است. بررسی شیوه استدلال گفتمان اصلاح‌طلبی اسلامی نشان می‌‌دهد با اینکه این گفتمان با گفتمان‌های دیگر اختلاف‌هایی دارد، در استناد به متون دینی و کمک گرفتن از «رویکرد نقلی» این گفتمان‌ها با هم اشتراک نظر دارد.
کلیدواژه گفتمان ,تحلیل گفتمان ,روش کیفی ,گفتمان دینی ,اصلاح‌طلبی اسلامی ,تولیدکنندگان گفتمان
آدرس دانشگاه تربیت مدرس, استادیار و عضو هییت علمی دانشگاه تربیت مدرس, ایران, پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی, دانش‌آموخته کارشناسی ارشد از پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی , ایران, استادیار گروه جامعه‌شناسی , ایران
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved