تقابل‌های اجتماعی در جامعۀ موسیقایی قرون نخستین اسلامی (دورۀ اموی و عصر اول عباسی)

جامعۀ موسیقی ایران در دوره‌های مختلف تاریخی کنش‌ها و تقابل‌هایی را تجربه کرد و نسبت به سایر حرفه‌ها و گروه‌های اجتماعی تعارضات بیشتری را ازسر گذراند. تقابل‌های موسیقی‌دانان با سایر نهادهای جامعه ازجمله حکومت، مذهب، مردم و حتی تقابل‌های درون‌گروهی موسیقی‌دانان در دوره‌های مختلف با شدت و ضعف‌هایی جلوه یافت. مسئلۀ اصلی در تحقیق حاضر، یافتن انواع تقابل‌های اجتماعی جامعۀ موسیقایی قرون نخستین اسلامی (دورۀ اموی و عصر اول عباسی) است. در قرون اولیۀ اسلامی، در پی حمایت و توجه طبقات مختلف جامعه و در راس آن، خلفای اسلامی، دوره‏ای درخشان در تاریخ موسیقی رقم خورد. هدف از تحقیق حاضر شناسایی و تحلیل گونه‌هایی از تقابل‌های درون‌گروهی و برون‌گروهی مبتنی بر نظریۀ تقابل‌ اجتماعی در این دوران است. پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که جامعۀ موسیقی قرون نخستین اسلامی با چه تقابل‌های اجتماعی‌ای درگیر بوده است؟ به علاوه،  این تقابل‌ها به چند گروه قابل تفکیک هستند؟ نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که لایه‌های درگیر تقابل‌ها با موسیقی‌دانان در دو شاخۀ عمدۀ درون‌گروهی و برون‌گروهی جای دارند. همچنین، تقابلات درون‌گروهی موسیقی‌دانان، ازجمله طبقه‌بندی آن‌ها، تقابل بین سنت‌گرایان و نوگرایان، مسابقات و مناظرات و نقد و داوری موجب بالندگی و پویایی جامعۀ موسیقایی آن روزگار شد. این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام شده و گردآوری داده‌ها از طریق رجوع به منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته است. 

social conflicts in musical community in the early islamic centuries (umayyad and the first abbasid periods)

the iranian musical community has experienced actions and conflicts in different historical periods and has passed more conflicts than other professions and social groups. the conflicts of musicians with other institutions of society, including government, religion, people, and even the intra-group conflicts of musicians in different periods became stronger and weaker. the main issue in the present study is to find the types of social conflicts of the musical community of the first islamic centuries (umayyad and the first abbasid era) in which iran was also under the control of these governments. during the early islamic centuries, a new brilliant page of the middle-eastern music history was thumbed over following the support and attention by the various social classes and, atop of it, abbasid caliphs. the purpose of this study is to identify and analyze types of intra-group and extra-group conflicts based on social conflicts theory. the main question is what social interactions has the musical society of the first centuries of islam been involved with? and how many groups can these conflicts be divided into? the results of this study show that the layers involved in the conflicts with musicians are in two main groups: intra-group and extra-group. and the intra-group conflicts of musicians, including their classification, the conflicts between traditionalists and modernists, the competitions and debates, the critique and judgment that caused the growth and dynamism of the musical community of that period. the study employed a descriptive-analytical method.