سندشناسی اسناد متعه در دورۀ پهلوی اول (تاثیر قوانین جدید)

اسناد به‌عنوان یکی از منابع دست اول، نقش مهمی در پژوهش‌های تاریخی دارند. در این میان، اسناد متعه به‌عنوان اسناد شرعی برآمده از فقه اسلامی، اصول و چارچوب معینی دارند که اطلاعات فراوانی در زمینۀ فرهنگ، اجتماع، اقتصاد و آداب و رسوم مردمان گذشته ارائه می‌دهند. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که متعه‌نامه‌های دورۀ پهلوی اول از نظر شکلی و محتوایی دارای چه ساختاری هستند؟ و قوانین جدید چه تاثیری بر محتوای این اسناد گذاشته‌اند؟ مدعای اصلی پژوهش ‌براساس بررسی اسناد، بر این اساس قرار گرفت که متعه‌نامه‌های نیمۀ اول دورۀ سلطنت پهلوی اول، از نظر شکل و هم محتوا، متاثر از قوانین شرعی و عرفی، سنت سندنویسی دوران قاجار و همچنین ‌براساس جایگاه اجتماعی و طبقاتی افراد تنظیم و تحریر می‌شده‌اند. اما در نیمۀ دوم سلطنت پهلوی اول، با تصویب قوانین جدید مربوط به ازدواج، جنبه‌های فقهی این اسناد همچنان باقی و بر جنبه‌های عرفی و قانونی ‌آن‌ها افزوده شد؛ دوم آن‌که تغییراتی در ساختار محتوایی این اسناد به‌وجود آمد، اما از نظر شکلی همچنان مانند گذشته بود. به‌منظور اثبات مطالب فوق، لازم دانسته شد که این اسناد از نظر محتوایی و شکلی، بررسی و همچنین تاثیر قوانین جدیدِ دورۀ رضاشاه بر این اسناد، مشخص ‌شود. 

the diplomatics of temporary marriage certificates in pahlavi i era (the effect of new laws)

as primary sources, documents play a significant role in historical research. in this regard, as religious documents derived from islamic jurisprudence, temporary marriage certificates have certain principles and frameworks, providing a wealth of information on the culture, society, economy, and customs of the past. the main question of the present study was what form and content did the temporary marriage certificates in pahlavi i era have? and what effect did the new laws have on the content of such documents? the main claim was that the temporary marriage certificates in the first half of the pahlavi i era, in terms of form and content, were influenced by religious and customary laws, the qajar tradition of document-drafting, and the social and class status of individuals. however, in the second half of the pahlavi i era, new marriage laws were adopted. as a result, first, the jurisprudential aspects of such certificates were decreased and their customary aspects were increased.