ارزیابی تنوع ژنوتیپ های سویا از نظر تحمل به تنش سرما با استفاده از صفات فیزیولوژیک و نشانگر ISSR

گیاهان دانه‌روغنی نظیر سویا نقش مهمی در تولید انرژی برای انسان دارند. اطلاع از تنوع ژنتیکی بر پایه‌ نشانگرهای گوناگون در برنامه‌های به‌نژادی و از جمله انتخاب والدین نقش مهمی دارد. تنش سرما یکی از عوامل محیطی است که منجر به بروز تنش اکسیداتیو و تغییرات فیزیولوژیکی، مورفولوژیکی و بیوشیمیایی در سلول و در مجموع گیاه می-شود. سویا گرمادوست بوده و به دماهای پایین حساس می‌باشد. در تحقیق حاضر تحمل سرما در 16 ژنوتیپ سویا با استفاده از برخی صفات فیزیولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفت و ارتباط آن با نشانگر مولکولی issr بررسی شد. در این آزمایش تعداد 12 آغازگر الگوی نواربندی چندشکل نشان دادند و در مجموع 94 نوار تولید کردند. از این تعداد، 77 نوار چندشکل بدست آمد. تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها به لحاظ صفات فیزیولوژیک در سطح تنش سرما با نمودار خوشه‌ای حاصل از داده‌های مولکولی تا حدودی شباهت داشت که نتایج آزمون مانتل نیز این شباهت نسبی را تایید کرد. بر اساس تجزیه رگرسیون نیز برخی نشانگرهای مثبت در ارتباط با صفات فیزیولوژیک بررسی‌شده در شرایط سرما شناسایی شدند. این بررسی نشان داد که نشانگرهای مولکولی و مورفولوژیکی به موازات هم ابزار مناسبی جهت شناسایی ژنوتیپ‌های برتر در تحمل سرما در گیاه سویا می‌باشند.