بررسی تنوع ژنتیکی در سه گونه مختلف آژیلوپس با استفاده از نشانگرهای cbdp, scot و issr

جنس آژیلوپس یکی از مهم‌ترین خویشاوندان وحشی گندم به‌‌شمار می‌رود و گونه‌های مختلف این جنس پراکنش وسیعی به‌ویژه در مناطق خاورمیانه و غرب آسیا دارند. آگاهی از تنوع ژنتیکی خویشاوندان وحشی گندم اطلاعات مفیدی را برای استفاده از آن‌ها در برنامه‌های به‌نژادی گندم فراهم می‌کند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی در 60 اکسشن از سه گونه مختلف آژیلوپس با استفاده از سه نشانگر dna متفاوت مورد بررسی قرار گرفت. آغازگرهای cbdp، scot و issr به‌ترتیب 130، 135 و 152 قطعه چند شکل را تکثیر نمودند. متوسط مقدار شاخص اطلاعات چند شکل (pic) برای آغازگرهای cbdp، scot و issr به‌ترتیب 0/37 0/34 و 0/39 به‌دست آمد که نشان‌دهنده کارایی و قدرت تفکیک بالا و مناسب این نشانگرها بود. تجزیه کلاستر داده‌های نشانگرها 60 اکسشن مورد مطالعه را در سه گروه اصلی طبقه‌بندی کرد که این گروه‌بندی کاملاً منطبق با ساختار ژنتیکی و بر اساس گونه‌های مربوطه بود. نتیجه تجزیه واریانس مولکولی (amova) بر اساس داده‌های cbdp، issr و scot نشان داد که سهم واریانس بین گونه‌ای به‌ترتیب 66 درصد، 45 درصد و 42 درصد از میزان تنوع کل می‌باشد. علاوه بر این، در بین سه گونه مورد مطالعه گونه ae. triuncialis بیشترین تعداد آل‌های اختصاصی را بر اساس نشانگرهای مختلف نشان داد که این موضوع می‌تواند نمایانگر تنوع بالا و زمینه ژنتیکی منحصربه‌فرد این گونه باشد. نتایج این تحقیق سطح بالایی از تنوع ژنتیکی را درون سه گونه مورد مطالعه نشان داد که حاکی از پتانسیل بالای این مواد ژنتیکی برای به‌کارگیری در برنامه‌های به‌نژادی گندم است. همچنین یافته‌های تحقیق مشخص نمود که هر سه سیستم نشانگری تکنیک‌هایی مناسب و کارآمد برای بررسی تنوع ژنتیکی می‌باشند، اگرچه یقیناً استفاده از نشانگرهای cbdp و scot که تنوع را بر اساس چندشکلی موجود در توالی‌های نواحی فعال ژنوم مشخص می‌نمایند بر نشانگرهای تصادفی و نیمه تصادفی ارجحیت دارد.

assessment of genetic diversity among three different species of aegilops sp. using cbdp, scot and issr markers

the genus of aegilops is one of the most important wild relatives of wheat, and different species of this genus have a wide distribution in middle east and west asia. knowledge about the genetic diversity of aegilops species provides useful information which can be exploited for breeding programs of wheat. in this study, genetic diversity of 60 agilops accessions from three different species were investigated using three different dna markers. cbdp, scot and issr primers amplified 130, 135 and 152 polymorphic fragments respectively. the average of polymorphism information content (pic) for cbdp, scot and issr primers were 0.37, 0.34 and 0.39 respectively indicated the efficiency and usefulness of the used primers. the neighbor-joining (nj) based clustering using marker data, classified all 60 accessions into three main groups and the investigated accessions were clustered based on the genetic structure. the results of analysis of molecular variance based on cbdp, issr and scot data showed that the variance among populations covered 66%, 45% and 42% of total variation respectively. besides, among all three species, ae. triuncialis showed the maximum number of private allels indicating its unique genetic background. our results revealed high levels of genetic diversity within all three species, showing high potential of studied germplasm for using in breeding programs. further, our findings indicated that all three marker systems were useful techniques for evaluation of genetic diversity, however, cbdp and scot markers which are generated from the functional regions of the genomes, would be more useful for evaluation of genetic diversity than random or semi random pcr based markers.