تاثیر تنش کم‌آبی بر پاسخ بیانی ژن‌های mfnac، mtnac و gmnac گیاهچه‌های عدس (lens culinaris m.)

ایران با بارندگی 240 میلی‌متر در سال، جزء مناطق خشک و نیمه خشک جهان می‌باشد. ﻋﺪس (lens culinaris m.) به‌عنوان ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺑﻘﻮﻻت در سرتاسر جهان شناخته شده‌است. در این تحقیق، سطوح تنش کم‌آبی شامل آبیاری تا 50 درصد ظرفیت زراعی و 25 درصد ظرفیت زراعی به مدت 7 روز روی گیاهچه‌های عدس و در قالب طرح کاملا تصادفی در گلخانه اعمال شد. پس از اعمال تنش، اندام هوایی و ریشه گیاهان برداشت و بیان ژن‌های nac با روش qrt-pcr بررسی شد. آنالیز بیان در سه تکرار بیولوژیکی و دو تکرار تکنیکی صورت گرفت. مقایسه میانگین با آزمون دانکن، تفاوت معنی‌داری برای هر سه ژن در اندام هوایی نشان داد. در اندام ریشه ژن gmnac در هر دو تیمار تنش معنی‌دار شد اما برای ژن‌های mtnac و mfnac فقط در تیمار تنش 25 % با شاهد اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. ژن mfnac در اندام‌های هوایی و ریشه افزایش بیان داشت ولی میزان بیان اندام هوایی بیشتر از اندام ریشه بود. در اندام ریشه فقط افزایش بیان در تیمار 25 درصد با شاهد دارای اختلاف معنی‌داری بود. در اندام هوایی ژن mtnac هر دو تیمار تنش به یک نسبت افزایش بیان داشتند و در اندام ریشه فقط تیمار 25 درصد با شاهد دارای اختلاف معنی‌دار بود و افزایش بیان در اندام ریشه به نسبت اندام هوایی کمتر بود. برای ژن gmnac در اندام هوایی افزایش بیان تیمار 50 درصد تقریبا بیشتر از دو برابر تیمار 25 درصد بود ولی افزایش بیان اندام ریشه برای هر دو تیمار تنش به یک اندازه بود. در مجموع به‌نظر می‌رسد ژن‎‌های mtnac و mfnac در اندام هوایی دارای اهمیت بیشتری باشند. این تحقیق اولین گزارش بررسی بیان ژن‌های mfnac، mtnac و gmnac در گیاه عدس تحت تنش کم‌آبی می‌باشد.

effect of water stress on expression level of mtnaf, mtnac and gmac genes in lentil (lens culinaris m.)

iran with rainfall of 240 mm per year belongs to arid and semi-arid regions of the world. lentil (lens culinaris m.) is one of the most important legumes around the world. in this study, levels of water stress (including irrigation up to 50% of field capacity and 25% of field capacity) for 7 days were applied on lentil seedlings in a completely randomized design with three replications in greenhouse. after treatment, shoots and roots were harvested and the expression of nac genes was analyzed using qrt-pcr method. the expression analysis of nac genes was performed in three biological and two technical replications. the means comparison by duncan test showed a significant difference among all three gene expressions in the aboveground tissues. the gmnac expression was significant in both treatments, but for mtnac and mfnac genes, significant differences were observed in 25% stress condition compared to control. although mfnac expression increased in both shoots and roots, the expression in shoot was much higher than root. in roots, significant differences were observed in 25% stress condition comparing to control. in shoots, expression of mtnac gene was significantly increased in both stress treatments and in roots, only treatment 25% showed a significant difference with control. the increase in expression in the roots was less than shoot. in shoots, expression of gmnac gene in the treatment of 50% was higher than treatment of 25% but the increase in expression in the root was same in both stress treatments. in general, mtnac and mfnac genes appear to be more important in the shoot. the current study is the first report of expression analysis of mfnac, mtnac and gmnac genes in lentil under water stress conditions.