ارزیابی تنوع ژنتیکی در برخی ارقام ایرانی و خارجی و ژنوتیپ‌های امید بخش زیتون با استفاده از نشانگرهای issr

زیتون به عنوان یکی از مهم ترین گیاهان باغی شناخته می شود که دارای بیش از 1200 رقم کاملاً متمایز و تعداد فراوانی رقم وحشی در جهان است. در این مطالعه تنوع ژنتیکی موجود در یک مجموعه از ارقام زیتون ایرانی و خارجی با استفاده از نشانگرهای issr ارزیابی شد. در مجموع 16 آغازگر، 190 قطعه تکثیر یافت که 172 قطعه از آن ها (90.52 درصد) چند شکل بود. میانگین شاخص های قدرت تمایز (rp) و محتوای اطلاعات چند شکل (pic) به ترتیب برابر با 10.22 و 0.45 بود که بیانگر قابلیت آغازگرهای استفاده شده در ارزیابی تنوع ژنتیکی بود. نتایج تجزیه واریانس مولکولی (amova) نشان داد که 7 درصد از تغییرات کل، مربوط به تنوع بین گروهی و 93 درصد از تغییرات مربوط به تنوع درون گروهی ارقام و ژنوتیپ های زیتون بود. میانگین درصد مکان های چند شکل (ppl)، تعداد آلل های مشاهده شده (na) و موثر (ne)، اطلاعات شانون (i) و تنوع ژنتیکی (h) به ترتیب برابر با 82.11 درصد، 1.73، 1.43، 0.39 و 0.26 بود و ارقام ایرانی نسبت به خارجی از نظر کلیه پارامترهای تنوع ژنتیکی دارای مقادیر بالاتری بودند. روابط ژنتیکی بین ارقام مورد بررسی با استفاده از تجزیه خوشه ای بررسی شد و نتایج به دست آمده نشان داد که کلیه ارقام درون سه گروه اصلی قرار گرفتند. نتایج تجزیه به مختصات اصلی (pcoa) نیز تایید کننده نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای بود. به طور کلی، نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد نشانگرهای issr استفاده شده به طور مطلوبی قادر به منعکس نمودن میزان تنوع ژنتیکی و روابط بین ارقام زیتون هستند. از این رو، استفاده از این آغازگرها در سایر مطالعات ژنتیکی مانند نقشه یابی qtl و تجزیه ارتباطی قابل توصیه می باشد.