کاربرد نشانگرهای cbdp در ارزیابی تنوع ژنتیکی موجود در برخی از توده‌های گندم زراعی و گونه‌های اجدادی آن

آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی موجود در گونه های خویشاوندی گندم اطلاعات مفیدی برای برنامه های اصلاحی و مدیریت منابع ژرم پلاسمی فراهم خواهد نمود. در این مطالعه، به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی موجود در برخی از گونه های زراعی و وحشی گندم 80 توده متعلق به گونه های t. aestivum، t. durum، t. urartu، ae. tauschii و ae. speltoides با استفاده از 15 آغازگر cbdp مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع 15 آغازگر، 141 قطعه تکثیر یافت که تمامی آن ها چندشکل بودند. میانگین شاخص های اطلاعات چندشکل (0.48 = pic) و قدرت تمایز (10.67 = rp) بیانگر قابلیت این سیستم نشانگری در ارزیابی تنوع ژنتیکی بود. علاوه بر این، میانگین درصد مکان های چند شکل (ppl)، تعداد آلل های مشاهده شده (na) و موثر (ne)، اطلاعات شانون (i) و تنوع ژنتیکی (h) به ترتیب برابر با 72.48 درصد، 1.44، 1.64، 0.38 و 0.26 بود که این یافته ها در تطبیق با نتایج حاصل از تجزیه واریانس مولکولی (amova) می باشد، به طوری که 37 و 63 درصد از تغییرات کل به ترتیب مربوط به تنوع بین و درون گونه ای بود. روابط ژنتیکی بین توده های مورد بررسی با استفاده از تجزیه خوشه ای بررسی شد و نتایج به دست آمده نشان داد که کلیه توده ها درون سه گروه اصلی قرار گرفتند. نتایج تجزیه به مختصات اصلی (pcoa) نیز تایید کننده نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای بود و نشان داد که توده های مختلف بر اساس ساختار ژنومی خود در گروه های مختلف گروه بندی شدند. به طور کلی، نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد نشانگرهای cbdp به طور مفیدی قادر به منعکس نمودن روابط بین گونه ای و میزان تنوع ژنتیکی در گونه های ژرم پلاسمی گندم هستند. از اینرو، استفاده از این تکنیک در سایر برنامه های اصلاحی مانند مکان یابی و تهیه نقشه های ژنتیکی قابل توصیه می باشد.