ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیب‌های گندم نان ایرانی و خارجی با استفاده از نشانگرهای ssr

گندم از جمله قدیمی ترین و مهم ترین گیاهان زراعی مورد استفاده انسان است. به طور حتم موفقیت در برنامه اصلاحی در گرو میزان تنوع ژنتیکی است. روش هایی مختلفی برای تخمین تنوع ژنتیکی مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله آن ها می توان ثبت شجره، خصوصیات مورفولوژیکی و نشانگرهای مولکولی را نام برد. هدف از این پژوهش بررسی تنوع ژنتیکی 35 ژنوتیپ گندم نان بر اساس نشانگرهای ریزماهواره بود. برای این منظور از 15 جفت آغازگر ریزماهواره استفاده شد. تعداد آلل های مشاهده شده توسط 13 نشانگر مورد استفاده بین دو تا 11 بود که بیش ترین تعداد آلل مربوط به نشانگر 5d-xgwm190 و کم ترین تعداد آلل مربوط به نشانگر xcn13-6b بود. میانگین کل آلل های مشاهده شده در مجموع مکان های ژنی 6.84 به دست آمد. آغازگرهای wmc420 و barc328 باند قابل امتیازدهی تکثیر نکردند. محتوای اطلاعات چندشکلی (pic) از 0.11 تا 385 با میانگین 0.22 متغیر بود. میزان تنوع ژنی مشاهده شده برای مکان های ژنی از 0.107 تا 357 با میانگین 0.214 به دست آمد. بر اساس ضرایب تشابه به دست آمده، ارزش های تشابه دامنه ای از 0.90 تا 0.98 درصد را نشان دادند. بیش ترین تشابه ژنتیکی بین ژنوتیپ های ترکیه و ایران و کم ترین آن بین ژنوتیپ های عراق و افغانستان مشاهده شد. بر اساس نتایج حاصل، بالاترین ضریب کوفنتیک (0.73 =r) مربوط به زمانی بود که از روش جاکارد برای تشکیل ماتریس تشابه و از الگوریتم upgma برای ترسیم نمودار درختی استفاده شد. بنابراین نمودار درختی حاصل از این روش ملاک دسته بندی قرار گرفت. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها را در چهار گروه طبقه بندی کرد.