مقایسه اثربخشی روش و فن آموزش پرسشگری بر تفکر انتقادی و مهارت‌های آن در درس مطالعات اجتماعی دانش‌آموزان دختر پایه اول متوسطه

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثر بخشی روش و فن آموزش پرسشگری بر تفکر انتقادی و مهارت‌های آن در درس مطالعات اجتماعی دانش‌آموزان دختر پایه اول متوسطه شهر همدان بود. روش تحقیق نیمه آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش‌آزمون پس‌آزمون همراه با گروه کنترل و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول مقطع متوسطه در دبیرستان‌های دولتی و روزانه شهر همدان در سال تحصیلی 92-1391 بود. گروه نمونه با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای از دو دبیرستان شهر همدان با در نظر گرفتن کلاس به‌عنوان واحد نمونه‌گیری انتخاب و به‌صورت کاملاً تصادفی، کلاس‌ها در 3 گروه (2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل) جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) بود. جهت تحلیل داده‌ها از تحلیل کواریانس یک متغیره و چند متغیره استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که: گروه‌های آموزش‌دیده با روش پرسشگری و فن پرسشگری در میانگین نمرات کل تفکر انتقادی عملکرد بهتری نسبت به گروه کنترل داشته‌اند. درحالی‌که گروه آموزش‌دیده با روش پرسشگری در میانگین نمرات کل تفکر انتقادی، عملکرد بهتری نسبت به گروه آموزش‌دیده با فن پرسشگری داشت. به علاوه، در مقایسه اثربخشی این دو روش بر میانگین نمرات مهارت‌های تفکر انتقادی، میزان تاثیر روش پرسشگری بر میانگین نمرات مهارت‌های تحلیل، استنباط، قیاس و استقراء، تفاوت معنی‌داری با فن پرسشگری نداشت. تنها تفاوت معنادار در خرده مقیاس ارزشیابی بود.

Questioning Instruction on Critical Thinking and its Skills in Social Science Course in the First Grade High School Girl Students

The main aim of this research was to compare the questioning instructional technique and method effectiveness on critical thinking and its skills in social science course in first grade high school girl students in Hamadan. The research method was semiexperimental with a pretest posttest with control group design. A sample selected by multistage cluster sampling form two high schools of Hamadan by considering the class as the sampling unit and replaced in 3 groups (two experimental groups and one control) randomly. California critical thinking test (from B) was used for data collection. Multivariable analysis covariance was used for analyzing the data. The results showed that students in both experimental groups had better performance in critical thinking than the control group. While the questioning method group was better in critical thinking than the questioning technique group, In addition, comparing the efficacy of these two methods on the average of scores for critical thinking skills, there was no significant difference for the effect questioning method on the scores of skills of analysis, inference, induction and deduction compared with question technique. There was only a significant difference in assessment subscale.