ارزیابی مدل نقش مهارت حل مساله اجتماعی و سرمایه روانشناختی برفرسودگی تحصیلی با میانجی‌گری وجدان تحصیلی و کمک‌طلبی تحصیلی

هدف پژوهش حاضر‌ ارزیابی مدل تبیین فرسودگی تحصیلی بر اساس متغیرهای حل مساله اجتماعی، سرمایه روانشناختی، وجدان تحصیلی و کمک‌طلبی تحصیلی و تعیین تناسب مدل نظری ارائه شده با داده‌های واقعی بود. این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی همبستگی با تاکید بر روابط علّی ممکن بر پایه مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام یافته است. جامعه‌ی آماری را دانش‌آموزان چهارم رشته علوم تجربی ناحیه یک اردبیل در سال تحصیلی 96-95 تشکیل می‌دادند. برای نمونه‌گیری در گام اول از روش خوشه‌ای و در گام دوم از روش تصادفی طبقه‌ای نسبتی استفاده شده است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان به تعداد 291 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ‌های فرسودگی تحصیلی سالملاآرو و ناتانن، حل مساله اجتماعی دیزوریلا و نزو، سرمایه روانشناختی لوتانز، وجدان تحصیلی ایلروی و بانتیک و کمک طلبی ریان و پنتریچ بودند. نتایج تحقیق همسو با فرضیه‌ها نشان داد مهارت حل مساله اجتماعی سازگارانه و سرمایه روانشناختی بر فرسودگی تحصیلی اثر منفی دارند . حل مساله اجتماعی ناسازگارانه بر فرسودگی تحصیلی اثر مثبت دارد. علاوه بر این‌ها، کمک‌طلبی تحصیلی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین حل مساله اجتماعی سازگارانه و فرسودگی تحصیلی نیز اثر منفی آن به تایید رسید. همچنین کمک‌طلبی تحصیلی به عنوان متغیر میانجی در رابطه بین حل مساله اجتماعی ناسازگارانه و فرسودگی تحصیلی نیز اثر مثبت آن به تایید رسید. وجدان تحصیلی هم که متغیر میانجی بین سرمایه روانشناختی و فرسودگی تحصیلی بود، اثر منفی آن به تایید شد. در نهایت، با محاسبه‌ی شاخص‌های برازش معلوم شد مدل مفهومی از برازش مناسبی برخوردار است.

evaluating social problem solving and psychological capital model on academic burnout through mediating academic consciousness and academic help seeking

The aim of this research is to assess the model of academic burnout based on social problemsolving skills, psychological capital, academic conscience, and seeking academic help as well as determine the proposed theoretical model fit with the real data. This study is a descriptivecorrelational research with an emphasis on possible causal relationships based on structural equation modeling. The population included senior high school students studying science in their fourth year in the first district of Ardabil during 20162017 school year. We used proportional stratified random sampling. The sample size was determined to be 291 participants using Morgan Table. The instruments included “SalmelaAro and Naatanen’s Academic Burnout Questionnaire”, “D’Zurilla and Nezu’s Social Problemsolving Skills Inventory”, “Luthans’s Psychological Capital Questionnaire”, “Ilroy and Bunting’s Academic Conscience Questionnaire” and “Ryan and Pintrich’s Academic HelpSeeking Scale”. The results consistent with the hypotheses showed that adaptive social problemsolving skills had negative effect on academic burnout. Maladaptive social problemsolving skills and psychological capital had positive effect on academic burnout. In addition, the negative effect of seeking academic help as a mediator in the relationship between adaptive social problemsolving skills and academic burnout was confirmed. Furthermore, the positive effect of seeking academic help as a mediator in the relationship between maladaptive social problemsolving skills and academic burnout was confirmed. Academic conscience, as the mediator between psychological capital and academic burnout, was found to have an indirect and negative effect. And finally, the model with the experimental data from the study has a good fit.