نقش واسطه‌ای استدلال اخلاقی در رابطه خودپنداره و فراشناخت اخلاقی با رفتار اخلاقی دانش‌آموزان دبیرستان

تاکید بر ارزش‌های اخلاقی به‌ویژه حمایت از رفتارهای اخلاقی در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری یافته است. هدف این پژوهش، بررسی اثر واسطه‌ای استدلال اخلاقی در رابطه ی خودپنداره و فراشناخت اخلاقی (متغیرهای پیش بین) و رفتار اخلاقی (متغیر ملاک) دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های شهر شیراز بود. برای این منظور 300 دانش‌آموز با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه‌ی فرااخلاق سوانسون و هیل (1993)، سیاهه رفتار اخلاقی سوانسون و هیل (1993)، آزمون رشد استدلال اخلاقی معنوی پور (1390) و آزمون خودپنداره راجرز (1975) را تکمیل نمودند. داده‌ها با استفاده از رگرسیون چندگانه به شیوه هم‌زمان و بر اساس روش بارون و کنی (1986) تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد خودپنداره (0/42=β، p<0.01) و فراشناخت اخلاقی (0/18=β، p<0.01) بر استدلال اخلاقی اثر مستقیم دارند. همچنین خودپنداره و فراشناخت اخلاقی از طریق واسطه‌گری استدلال اخلاقی بر رفتار اخلاقی اثر غیرمستقیم دارند. استدلال اخلاقی به‌صورت مثبت رفتار اخلاقی را پیش‌بینی می‌کند؛ بنابراین می توان نتیجه گرفت که استدلال اخلاقی در رابطه بین خودپنداره و فراشناخت اخلاقی با رفتار اخلاقی نقش واسطه ای دارد.