آسیب شناسی فرایندی نظام مالیاتی در ایران

هدف پژوهش حاضر «آسیب‌شناسی‎ ‎فرایندی نظام مالیاتی ایران» است. این پژوهش به روش ‏ترکیبی انجام شده است، بدین‌ترتیب که ابتدا در بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، ‏آسیب‌های مرتبط با فرایندهای اصلی سازمان امور مالیاتی، شناسایی و از روش تحلیل تم ‏طبقه‌بندی شده‌اند. سپس از طریق تحلیل محتوای متون مرتبط با آسیب‌های نظام مالیاتی، سایر ‏آسیب‌های مرتبط با کلیت نظام مالیاتی، با این استدلال که می‌تواند منجر به برخی از آسیب‌های ‏فرایندی یا مانع از اصلاح آنها باشد، شناسایی و در قالب عوامل سازمانی (مدیریت منابع انسانی، ‏فرهنگ سازمانی، فناوری‌اطلاعات و زیرساخت‌ها، سیستم‌اطلاعاتی و فرایندها، قوانین و مقررات و ‏ساختار) و عوامل محیطی (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی) دسته‌بندی شدند. در بخش کمی، آسیب-‏های مرتبط با کلیت نظام مالیاتی به شکل پرسشنامه تهیه و در اختیار خبرگان امور مالیاتی قرار ‏گرفتند تا مواردی که تاثیر‌گذاری آنها بر فرایندها معنادار است، مشخص شوند. جامعه آماری این ‏پژوهش در بخش کیفی و کمی، صاحبان فرایندها و افراد آشنا با فرایندها در سازمان امور ‏مالیاتی تهران و البرز بوده‌اند. به طور کلی نتایج این پژوهش نشانگر وجود آسیب‌های متعددی در ‏فرایندهای سازمان امور مالیاتی است که بسیاری از این آسیب‌ها از عوامل سازمانی و محیطی ‏نشات می‌گیرد و برای رسیدن به فرایندهای مطلوب مالیاتی لازم است تغییرات زیربنایی و بلندمدت ‏اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و سازمانی انجام پذیرد. ‏