ارزیابی رویکرد باستان گرایی در دولت پهلوی اول با مولفه های مشروعیت ‌زا در ایران باستان

کسب مشروعیت، برای حکومت‌ها امری حیاتی به شمار می رود. از همین رو دستگاه تبلیغاتی پهلوی، ایران باستان را به‌عنوان پشتوانه مشروعیت‌بخش و نقطۀ عزیمت خود معرفی ‌نمود. بررسی ابعاد و زوایای مبانی مشروعیت‌زای پهلوی اول، نیز میزان همپوشی آن با ایران باستان، موضوع مهمی است که چندان به آن پرداخته نشده‌است. این جستار با روشی توصیفی تحلیلی، بررسی رویکرد باستان‌گرا در دولت پهلوی اول و میزان همپوشی آن با مولفه‌های مشروعیت‌زا در ایران باستان را در کانون توجه خود قرار داده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهند: ایدئولوژی باستان‌گرای پهلوی نه تنها سنخیتی با مبانی مشروعیت ساز ایران باستان نداشت، بلکه در مقابل آن نیز قرار گرفته و به‌تدریج به دور شدن مردم از حکومت انجامید. هدف از ارائه چنین رویکردی کسب وجاهت سیاسی، مقابله با اسلام و ایجاد نوعی عرفی‌گرایی ذیل مدرنیزه کردن کشور بود که این رویکرد قرین موفقیت نشد و نتوانست موجد همگرایی و اتحاد ملی در ایران شود.