بزرگ‌نمایی نقش بیگانگان در نهضت تحریم تنباکوو تاثیر آن بر تاریخ‌نگاری نهضت

نهضت تحریم تنباکو در شرایطی به‌وقوع پیوست که میان دو قدرت استعماری روس و انگلیس رقابت شدیدی بر سر ایران در جریان بود. انگلیس و روس هرکدام به میزان اهداف و منافعشان با نهضت تحریم تنباکو مرتبط بودند. انگلیس صاحب‌امتیاز رژی بود و روس که تلاش می‌کرد به‌منظور محدودسازی نفوذ انگلیس و احیای نفوذ از‌دست‌رفته خود مانع از به نتیجه رسیدن امتیاز رژی شود. این زمینه باعث شده برخی تحلیل‌گران نقش زیادی برای این رقابت در نهضت تحریم قائل شده، تا جایی که برخی نهضت تحریم را طرح مشخص و از پیش‌طراحی شده روس‌ها قلمداد می‌کنند. سوال اصلی تحقیق این است که آیا رقابت روس و انگلیس در ایران به میزانی بوده که بتوان واقعه تحریم تنباکو را محصول آن دانست؟ آیا اساساً نهضت تحریم تنباکو به نحوی که اتفاق افتاد، می‌توانست اهداف و منافع روسیه را در تقابل با انگلیس تامین کند. در این مقاله تلاش شده با روش تحلیلی تاریخی و به تکیه بر اسناد و منابع دسته اول، ابتدا کیفیت و کمیت این رقابت مورد‌بررسی قرار گیرد و میزان واقعی نفوذ روسیه مورد ارزیابی قرار گیرد و سپس با نگاه انتقادی به بررسی دیدگاه‌هایی بپردازد که نهضت تحریم تنباکو را برنامه روس‌ها برای تضعیف انگلیس معرفی می‌کنند.

Magnifying the Role of Foreigners in the Tobacco Prohibition Movement and Its Impact on the Movement's Historiography

The tobacco boycott took place at a time when there was fierce competition between the two colonial powers, Russia and Britain, on Iran. Britain and Russia were each linked to the tobacco ban movement to the extent of their goals and interests. Britain had Reggie concessions, and the Russians tried to prevent Reggie concessions in order to limit British influence and restore their lost influence. This has led some analysts to attribute much of this competition to the boycott movement, to the point that some see the boycott as a premeditated plan by the Russians. The main question of the research is whether the competition between Russia and Britain in Iran was such that the tobacco embargo could be considered as a product of it? Could the tobacco boycott movement, as it happened, have served Russiachr('39')s goals and interests against Britain? In this article, using the analyticalhistorical method and relying on the origional documents and sources, first the quality and quantity of this competition is examined and the real extent of Russiachr('39')s influence evaluated and then the views of the sanctions movement are examined critically. Tobacco is introduced by the Russians as a plan to weaken Britain.