برنامه‌ریزی طراحی‌محور به عنوان رویکردی نوین در شهرسازی

شهرسازی از تعامل دو دانش متفاوت ولی مرتبط با یکدیگر که یکی طراحی شهری و دیگری برنامه‌ریزی شهری است، شکل گرفته است. این دو حوزه از دانش شهرسازی در اثر کنش و واکنش متقابل دچار تحول و تکامل زیادی شده است. روند تحولات در نظام شهرسازی معاصر برخلاف گذشته به گونه‌ای است که اقدامات برنامه‌ریزی و طراحی شهری در یکدیگر ادغام می‌شوند و به سمت‌وسوی یک فرآیند هماهنگ و یگانه تمایل دارند. توجه به کیفیت محیط شهری در فرآیند و طرح‌ریزی توسعه شهری موجب تعامل بیشتر میان برنامه‌ریزی و طراحی و لزوم توجه به آن در فرآیند برنامه‌ریزی شهری باعث شکل‌گیری رویکردهای نوینی در حوزه شهرسازی شده است. در پژوهش پیش‌رو که از نوع تطبیقی-تحلیلی است بعد از مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل محتوای مرتبط با رویکرد برنامه‌ریزی طراحی‌محور به ارایه مدل مفهومی رویکرد مذکور پرداخته که در حالت کلی شامل 9 مرحله است که عبارتند از : 1) بیانیه طرح. 2) شناخت، سنجش و تحلیل داده‌ها. 3) تبیین فضایی و غیر‌فضایی تحلیل یکپارچه. 4) تبیین چشم‌انداز طرح/کار (پروژه). 5) تدوین راهبرد. 6) مدل‌سازی و آماده‌سازی سند چارچوب برنامه‌ریزی و طراحی شهری. 7) تخصیص منابع، ضوابط و الگوهای ارایه طرح. 8) پروژه‌ها و طراحی نقشه‌های پیشنهادی طرح. 9) اجرا و پایش. رویکرد برنامه‌ریزی طراحی‌محور در فرآیند تهیه طرح‌های توسعه شهری سیاست‌های مختلف طراحی را در فرآیند برنامه‌ریزی مدنظر قرار داده و با برنامه‌ای جامع و استوار باعث دست‌یابی به اهداف تعیین شده و به ارتقا کیفیت محیط شهری کمک می‌کند.