جایگاه آب در نگاره‌های نسخه هفت‌‌اورنگ ابراهیم ‌میرزا

این مقاله بر آن است تا با توجه به جایگاه و نقش نمادین آب در باورهای کهن و منابع اسلامی، جلوه‌های تصویری این عنصر ارزشمند را در نگاره‌های نسخه هفت‌اورنگ ابراهیم‌میرزا، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.علاوه‌بر بررسی جنبه مفهومی آب در این مجموعه، وجود قالب‌های متنوع در نمایش اشکال مختلفی از آب، بستر مناسبی را برای بررسی شکلی آن نیز فراهم آورده است. هدف این مقاله، علاوه بر شناخت نقش مفهومی آب در این آثار، شناخت قالب‌های مختلف آن و بررسی علل این تنوع است. همچنین روشن‌شدن این ‌نکته که تنوع، چگونه در جهت ایجاد ساختار و ترکیب‌بندی مناسب و فهم بهتر معانی اشعار جامی موثر بوده است.نتایج پژوهش برآمده‌ از روش توصیفی ـ تحلیلی نشان می‌دهد از آنجایی که نگاره‌های هفت‌اورنگ تا حدود زیادی وابسته به متن ادبی‌ آن است، هنرمند نگارگر، بنابر موضوع و محل وقوع هر داستان، برای بهتر رساندن معنا، مفهوم مورد‌نظر و هماهنگی هرچه بیشتر قالب و محتوای اثر، از اشکال خاصی در نمایش عنصر آب استفاده کرده است. تنوع موجود در جلوه‌های متفاوت از عنصر آب در نگاره‌های مختلف، گاه در خدمت ساختار کلی آنها بوده و به‌ عنوان عاملی موثر جهت هماهنگ‌کردن عناصر گوناگون موجود در یک نگاره عمل کرده است؛ در مواردی نیز نحوه قرارگیری و انتخاب جایگاهی مناسب و هدفمند برای آن در صفحه نگاره، به یاری انتقال معنا و مفهوم مورد نظر هنرمند آمده است.‌