شناسایی بافت، بستر اصلی کاشی نگاره‌های گرمابه تاریخی نوبر تبریز

ده مجلس کاشی‌نگاری هفت‌رنگ عهد قاجاری گرمابه تاریخی نوبر تبریز مجموعه‌ای منحصر به فرد است که البته به لحاظ روایات تاریخی و ادبی و همچنین حضور عناصری چون سبک منظره‌پردازی اروپایی و نشانه‌های سلطنتی با تزیینات رایج یک گرمابه عمومی در بافت بازار در تعارض‌اند. و چنین می‌نماید که گویا اصالتاً به این گرمابه تعلق ندارند. بنابراین، نوشتار تحقیقی حاضر با پرسش درباره کانتکست یا بافت- بستر اصلی این کاشی‌نگاره‌ها و براساس مبانی نظری برگرفته از مفهوم بافت- بستر اصلی آثار فرهنگی- تاریخی در باستان‌شناسی و اصل رعایت اصالت اثر در دانش مرمت آثار تاریخی و با روش‌های پژوهشی تاریخی تلاش کرده اصالت یا عدم اصالت تعلق این مجموعه کاشی‌نگاره را به گرمابه نوبر تبریز، مطالعه و تاثیر آن را در روند حفظ و نگهداری و مرمت بافت- بستر اصلی آنها بررسی کند. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که این مجموعه کاشی‌نگاره اصالتاً به خانه تاریخی فرشی (شکیللی) تعلق داشته‌اند که در دوران مظفری محل سکونت خانواده سناتور صادق رضازاده شفق تبریزی بوده است. گسستن این مجموعه از بافت- بستر اصلی تاریخی و نصب آنها در گرمابه نوبر اینک موجب تحریف تاریخ، بی‌معناشدن اثر و همچنین کاهش ارزش تاریخی، فرهنگی و اقتصادی خانه تاریخی فرشی و عدم ضرورت ثبت آن در فهرست آثار ملی ایران و سرانجام موجب و مقدمه تخریب و استحاله آن شده است.