تحول هویت اجتماعی، پیامد معماری و شهرسازی نوگرا در شهرهای نفتی خوزستان

در طول سده گذشته تقابل با غرب باعث مقاومت‌هایی در برخی کشورهای پیرامونی شده و بحث‌های جدی در حوزه هویت آنها ایجاد کرده است. در ایران نیز ابزار این تقابل در ارایه چارچوبی متمرکز به صورت هویت ملی دیده شده که نادیده‌گرفتن هویت‌های منطقه‌ای را در پی داشته است. حال آنکه هر یک از این نقاط دارای ویژگی‌های خاص و حتی رویارویی متفاوتی با نوگرایی بوده‌اند که خوزستان به واسطه اکتشاف نفت و تجربه منحصر به فردی در نوگرایی، یکی از این مناطق است.لذا این پژوهش با این فرض که نظریه هویت اجتماعی دارای قابلیت‌هایی است که می‌تواند این نقیصه را پوشش دهد سعی می‌کند با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از اسناد کتابخانه‌ای و بایگانی‌ها به ارایه الگویی از هویت در قالب هویت اجتماعی بپردازد که علاوه بر ابعاد هویت ملی ایران همچون دین و سیاست، ویژگی‌های منطقه‌ای هویت‌ساز از جمله فرهنگ، تمدن، سنت و محیط هر منطقه از کشور و قابلیت تبیین تحولات ایجاد شده در هر هویت را نیز در بر داشته باشد. سپس با استفاده از آن، سوال اصلی پژوهش که چگونگی تاثیر معماری و شهرسازی نوگرا بر تحول هویت در شهرهای نفتی خوزستان است را پاسخ می‌دهد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که جامعه عشایری و روستایی خوزستان به راحتی جذب تمدن غرب شده و با آن سازگار شده‌اند که منجر به تحول تدریجی هویت سنتی و شکل گیری هویتی جدید در شهرهای نفتی شده است. تعمیم این موضوع برای کشور ما - که بخش عمده‌ای از آن را مردم عشایری و روستایی تشکیل می‌داده است – می‌تواند در ایجاد نگاهی نو به هویت‌یابی معماری و شهرسازی مفید باشد.