طرح‌واره سکونت عشایر- نمونه موردی عشایر قشقایی سمیرم

اسکان عشایر در دو شکل اجباری و خودجوش، منجر به ایجاد شهرک‌های عشایری در کنار روستاها و شهر‌هایی از کشورمان شد. پدیده اسکان با ابعاد متنوع خود، موجب تغییرات بسیاری در وجوه مختلف زندگی می‌شود. عدم تطبیق ذهنیت کوچ‌نشینان سابق با زندگی، معیشت و کالبد زندگی شهری کاملاً مشخص بوده و شدت و سرعت تغییرات، فرآیند گذار این افراد از یک زندگی عشایری به یک زندگی شهری را با دشواری مواجه می‌سازد. در طرح‌واره1 عشایر قشقایی مسکن به شکل چادر موجودیت پیدا کرده و در طی زمان با ریزترین جزییات رفتاری این افراد، محیط و دام خو گرفته است. مسکن شهری عشایر به دلیل ویژگی‌های اساساً متفاوت خود با سیاه‌چادر، قادر به برقراری اتصال منطقی به تصویر ذهنی سکونت و کالبد آن نیست. همچنان که در برانگیختن حواس نیز متفاوت با سیاه‌چادر عمل می‌کند.هدف این پژوهش، پیدا‌کردن عناصر مهم در زندگی و مسکن عشایری و به طور خاص عشایر قشقایی به عنوان جامعه مورد بررسی است تا طراحی به منظور ساخت و ایجاد شهرک‌های عشایری بر پایه تصویر ذهنی سکونت و پیشینه‌های روانی اجتماعی زندگی و کالبد آن استوار باشد. از‌این‌رو بدن انسان در ضمن آنکه مجرای ادراک حسی محسوب می‌شود قابلیت به خاطرآوری دارد، فهم تصویر بدنی عشایر از سکونت و مسکن آن در کنار تصویر ذهنی اهمیت پیدا می‌کند. به منظور فهم این تصویر، دو روش مورد بررسی است. مشاهده رفتار عشایر اسکان‌یافته به عنوان خروجی تصویر ذهنی و ادراک حسی عشایر از زندگی به عنوان ورودی دستگاه شناختی مورد بحث است.