وجوه تمایز و تشابه باغ بیرم‌آباد و فتح‌آباد کرمان با یکدیگر و باغ ایرانی

باغ‌های کرمان همچون بخش عمده‌ای از میراث گرانبهای آن‌، مهجور و مغفول مانده و بسیاری از آنها به غارتِ جهل و طمع وبی‌توجهی رفته‌اند. باغ فتح‌آباد و بیرم‌آباد متعلق به دو دوره تاریخی که در دو ناحیه از شهر کرمان قرارگرفته‌اند‌، به لحاظ ساختار‌، وجوه تشابه فراوانی با یکدیگر دارند‌. این باغ‌ها از معدود و شاید تنها باغ‌های ایرانیِ موجود هستند که در آنها دو عمارت وجود دارد و این سبب شده تا تفاوت‌هایی با الگوی شناخته شده باغ ایرانی داشته باشند. لذا در این نوشتار تلاش می‌شود با تحلیل ساختار باغ‌، به برخی نقاط اشتراک و افتراق آنها با یکدیگر زیر چهار عنوان : ساختار باغ، استقرار ابنیه، تقسیمات فضایی و ارتباط با طبیعت‌ اشاره شده و در خلال آن فرضیاتی برای دلایل و نتایج فاصله گرفتن آنها از الگوی باغ ایرانی و میزان تاثیر وجود دو عمارت و چند محور بر آن، به بحث گذاشته ‌شود.