تاثیرات فضاهای بسته و نیمه‌باز انتقالی خانه‌های مسکونی بر آسایش حرارتی انسان در اقلیم گرم‌وخشک ایران (کرمان)

بیان مسئله: در مناطق گرم‌وخشک مانند کرمان، طراحی معماری بومی با بهره‌گیری از استراتژی‌های غیرفعال اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا می‌تواند شرایط حرارتی مطلوب و آسایش بلندمدت ساکنان را در مقابل نوسانات دمایی فزاینده تضمین کند. ازاین‌رو، بررسی تاثیر فضاهای داخلی و نیمه‌باز در ساختمان‌های بومی کرمان از منظر محیط حرارتی و رفتارهای سازگاری حرارتی، اهمیت بالایی دارد. هدف پژوهش: تعیین و بررسی تاثیر جامع فضاهای داخلی و نیمه‌باز ساختمان‌های بومی کرمان بر محیط حرارتی، رفتارهای سازگاری حرارتی و پاسخ‌های حرارتی ساکنان در اقلیم گرم‌وخشک. روش پژوهش: در این تحقیق، با استفاده از روش‌های آماری پیشرفته، داده‌های یک مطالعۀ میدانی یک‌ساله جمع‌آوری و تحلیل شد. ارزیابی‌های انجام‌شده شامل اندازه‌گیری‌های محیطی در فضاهای داخلی و نیمه‌باز به‌همراه تعیین شاخص‌های آسایش حرارتی بر مبنای استانداردهای موجود است. نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد، محیط‌های حرارتی فضاهای داخلی و نیمه‌باز به‌طور معناداری متفاوت هستند و در زمان‌های مختلف روز، شرایط متفاوتی از آسایش حرارتی را ارائه می‌کنند. همچنین، رفتارهای سازگاری حرارتی ساکنان به پیکربندی فضایی ساختمان‌ها وابسته است. ازجمله یافته‌های قابل توجه، اختلاف در شاخص‌های دمای خنثی، دمای قابل قبول (80 درصد) و دمای ترجیحی است که به‌ترتیب در فصول انتقالی و تابستان به اندازه‌های 1/1 و 9/0 درجۀ سانتی‌گراد (دمای خنثی)، 2/2 و 7/2 درجۀ سانتی‌گراد (دمای قابل قبول) و 6/1 درجۀ سانتی‌گراد (دمای ترجیحی) مشاهده شده است. یافته‌ها تایید می‌کنند، تنوع محیط‌های حرارتی موجود در ساختمان‌های بومی کرمان به‌طور معناداری بر رفتارهای سازگاری حرارتی و سطح آسایش ساکنان تاثیرگذار است. طراحی هوشمند فضاهای داخلی و نیمه‌باز با ایجاد شرایط حرارتی متفاوت، موجب تحریک سازگاری حرارتی و بهبود آسایش ساکنان می‌شود که این امر نقش حیاتی معماری بومی در سازگاری با اقلیم گرم‌وخشک را برجسته می‌سازد.

the influence of enclosed and semi-open transitional spaces in residential houses on human thermal comfort in the hot and arid climate of iran (kerman)

problem statement: in hot and arid regions such as kerman, vernacular architectural design plays a crucial role in ensuring optimal thermal conditions and long-term comfort for residents amid increasing temperature fluctuations. given this significance, assessing the impact of enclosed and semi-open spaces in kerman’s traditional buildings from the perspectives of thermal environment and adaptive thermal behavior is of high importance.research objective: this study aims to comprehensively examine the influence of enclosed and semi-open spaces in kerman’s vernacular buildings on thermal environment, thermal adaptation behaviors, and residents’ thermal responses in a hot and arid climate.research method: utilizing advanced statistical methods, this research gathered and analyzed data from a year-long field study. the assessments included environmental measurements in both enclosed and semi-open spaces and the determination of thermal comfort indices based on existing standards.conclusion: findings indicate a significant difference in the thermal environments of enclosed and semi-open spaces, leading to varied thermal comfort conditions at different times of the day. furthermore, residents’ thermal adaptation behaviors are closely linked to the spatial configuration of buildings. notable findings include differences in neutral temperature, acceptable temperature (80% satisfaction), and preferred temperature, measured at 1.1°c and 0.9°c (neutral temperature), 2.2°c and 2.7°c (acceptable temperature), and 1.6°c (preferred temperature) during transitional seasons and summer, respectively. the results confirm that the thermal diversity present in kerman’s vernacular buildings significantly impacts adaptive thermal behaviors and residents’ comfort levels. the smart design of enclosed and semi-open spaces, by offering distinct thermal conditions, enhances thermal adaptation and improves overall comfort, emphasizing the critical role of vernacular architecture in adapting to hot and arid climates.