تبیین مفهوم کُرِکسیون در نظام آموزش‌‌ معماری

بیان مسئله: آموزشِ فرایندمدارِ دروس طراحی معماری که عمدتاً دربردارندۀ طیفی از فعالیت‌‌هاست و ماهیتاً شامل مضامینی نظیر تجرید و عینیت، مسئله‌‌یابی و استنباط و استقراء و نتیجه‌‌گیری است، بر بسترِ کرکسیون، هدایت و راهبری می‌‌شود. سنجش وضعیتِ دانش، بینش و توانش طراحی و ادراک دانشجویانِ معماری در دروس طراحی معماری، مبتنی‌بر دریافت مفاهیم مطلق از یک‌سو و روند نسبی‌‌سازی آن مفاهیم از سویی دیگر، بر اساس معیارهایی نظیر صورت‌‌بندی و اولویت‌‌‌‌دهی به نظام مسائل طراحی، تبیین رویکردهای حل مسئله و کیفیت پردازش ایده‌‌های خلاقانه در هر یک از موضوعات طراحی انجام می‌‌شود. روند جاری در نظام آموزش رشتۀ معماری در دانشکده‌‌های معماری ایران، شکل‌‌گیری نوعی از ابهام در مفهوم کرکسیون را در پی داشته است که نیازمند تحقیق، تعمیق و تدقیق در چگونگی نقد و ارزشیابی‌‌های برآمده از کرکسیون است.هدف پژوهش: این پژوهش درصدد واکاوی مفاهیم نهفته در کرکسیون است تا ضمن تبیین، بررسی و نقد دیدگاه‌‌های حاصل از مصاحبه با خِبرگان، ارکان اصلی کرکسیون را برای سنجش توان طراحی دانشجویان صورت‌‌بندی کند.روش پژوهش: این تحقیق با رویکرد کیفی به روش نظریه داده‌‌بنیاد و با ابزار مصاحبه‌‌های نیمه‌‌ساختاریافته انجام شده است. با بهره‌‌گیری از نظریۀ داده‌‌بنیاد، داده‌‌های حاصل از مصاحبه‌های اکتشافی با 21 نفر از خِبرگان حوزۀ آموزش دروس طراحی معماری در دانشگاه‌‌های ایران طی سه مرحلۀ کدگذاری باز (اولیه)، زیرمقوله‌‌ها و مقوله‌‌ها صورت گرفت. واحدهای معنایی شامل 312 عنوان و کدهای باز در قالب 42 گزاره، مفهوم‌‌سازی شد. همچنین زیرمقوله‌‌ها مشتمل بر 12 گزارۀ عمده بود که در مرحلۀ بعد، مقوله‌‌ها با 3 هسته استخراج شدند.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش حاکی از آن است که کرکسیون در نظام آموزش‌‌ معماری، مفهومی فراتر از تصحیحِ صِرف آثار دانشجویان است و بر سطوح سه‌‌گانه «ماهیت»، «راهبرد» و «شیوه‌‌های ‌‌راهبری» استوار می‌شود.

explaining the concept of critique sessions in architectural education system

problem statement: the process-oriented teaching of architectural design courses, which includes mainly a range of activities and essentially involves themes such as subjectivity and objectivity, problem-finding and inference, and induction and conclusion, is guided using critique. measuring the level of knowledge, insight, design ability, and perception of architecture students in architectural design courses based on understanding absolute concepts on the one hand and the process of relativizing the concepts, on the other hand, is done considering such criteria as formulating and prioritizing the system of design problems, the explanation of problem-solving approaches, and the quality of processing creative ideas in each of the design subjects. the current procedure used in the education system of architecture in the architectural faculties of iran has led to a kind of ambiguity in the concept of critique, which necessitates researching and scrutinizing the way of criticism and assessments of critique.research objective: the current research aimed to analyze the concepts hidden in critique to formulate the main elements of critique for measuring students’ design ability while explaining, examining, and criticizing the views obtained from interviews with experts.research method: this research is qualitative employing the grounded theory method and semi-structured interviews. by using the grounded theory, the data obtained from exploratory interviews with 21 experts in the field of teaching architectural design courses in iranian universities were analyzed in three stages of open (initial) coding and extracting subcategories and categories. the semantic units including 312 headlines and open codes in the form of 42 propositions were conceptualized. additionally, the subcategories consisted of 12 major propositions, and the categories including 3 cores were extracted in the next step.conclusion: the results of the research indicated that critique in the architectural education system is a concept beyond just correcting students’ works. it is based on the three levels of “essence”, “strategy”, and “management methods”.