سازگار کردن طراحی خانه های مسکونی تبریز و باکو با فرهنگ و اقلیم بومی

چکیدهاین مقاله با هدف بررسی دگرگونی‌ها و تحولات ساختار ساختمان‌های مسکونی شهر با تاثیرپذیری از فرهنگ و اقلیم بومی در محدوده مطالعاتی مورد انتخابی تدوین شده است. از آنجایی که طراحی خانه‌های مسکونی از عوامل مختلفی چون فرهنگ و اقلیم منطقه تاثیر می‌پذیرد؛ تشریح طراحی ساختمان‌های مسکونی جدید متناسب با فرهنگ و اقلیم در یک نگاه گذرا و در حد یک درآمد کوتاه امکان‌پذیر نیست، لذا توجه اصلی نوشته، به تاثیرپذیری این خانه‌ها از فرهنگ و اقلیم مقایسه با خانه‌های مورد مطالعه در سده گذشته معطوف شده است. در فرایند گذار از خانه‌های تاریخی به خانه‌های معاصر، باید ببینیم که خانه‌های تاریخی چه ارزش‌هایی را از دست داده و چه نیروهای دیگری به غیر از دانش بومی، طبیعت‌گرایی و صرفه‌جویی در انرژی، بر شکل‌گیری خانه‌های معاصر تاثیر گذاشته است. همچنین باید نیازهای فرهنگی‌ـ اجتماعی ساکنان شهرهای تاریخی را مشخص کنیم که البته این کار خود مستلزم بررسی‌های لازم در زمینه روش‌های پیشرفته طراحی و تحلیل علمی صحیح خواهد بود. دگرگونی‌هایی که در حین اجرای تغییرات و نوسازی در شهرهای تاریخی ایران و آذربایجان بوجود آمده، سبب تغییر فرم و سازه ساختمان‌های مسکونی شده است. در نتیجه لازم است که بعضی از قانونمندی‌های روش‌های طراحی متناسب با عامل تاثیرگذار فرهنگ و اقلیم در ساختمان‌های مسکونی جدید شهرهای تبریز و باکو مشخص و با در نظرگرفتن امکانات تکنولوژی جدید و ویژگی‌های معماری سنّتی مدل‌های طرّاحی جدیدی پیشنهاد شود. پیشنهاد طرح‌هایی موافق با خواسته‌های فرهنگی‌ـ اجتماعی ساکنین و در نظرگرفتن فرآیند تاثیر اقلیم منطقه بر معماری خانه‌ها از اهمیت بارزی برخوردار است. طراحی ساختمان‌های مسکونی، هنگامی مقبولیت و معقولیت خود را تثبیت می‌کند که از معیارهایی برخاسته از توان سرزمین و نیاز جامعه شکل بگیرد و با گذشت زمان، همچنان توان پاسخگویی خود را حفظ کند.