مطالعۀ تحلیلی تاریخ اجتماعی صدا براساس اسناد عکاسانۀ دورۀ قاجار

بیان مسئله: تاریخ اجتماعی حواس ازطریق مطالعه ی حواس و عواطف انسانی در بستر زندگی روزانه به‌‌تحلیل مسائل اجتماعی می‌‌پردازد. عکس‌‌های اجتماعی به‌‌واسطه ی تحلیل‌‌وتفسیر حواس غیردیداریِ مقولات جمعیتی‌‌که بازنمایی می‌‌کنند، نحوه ی مواجهه مردمان گذشته با زیست‌‌بوم خود را از طریق عواطف و احساس‌‌های انسانی عرضه می‌کنند. بدین‌‌ترتیب، تاریخ اجتماعی صدا به‌‌عنوان روش مطالعه ی عکس‌‌های اجتماعی، نحوه ی شکل‌‌گیریِ تلقی‌‌های گوناگون و باورها و عادات روزمره ی مردم ‌‌را در ارتباط با مقولات صوتی حاضر در بطن زندگی روزانه براساس اسناد دیداری عکاسانه فراهم می‌‌سازد. اما پرسش آن ‌‌است که با توجه به ‌‌کیفیت استنادی عکس‌‌ها که همواره مرتبط با قوه ی باصره فرض‌‌ شده‌‌اند، چگونه می‌‌توان در متن آن‌‌ها به‌‌مطالعه ی صداهای مرتبط با زندگی مقولات جمعیتی ‌‌پرداخت؟ به‌‌ویژه در عکس‌‌های تاریخی مانند آثار عکاسانه ی دوره ی ناصری، تحلیل مبتنی بر تاریخ اجتماعی صدا چه اطلاعات افزوده‌‌ای در اختیار مورخ قرار می‌‌دهد؟هدف پژوهش: هدف پژوهش بررسی عکس‌‌های اجتماعی است که با توجه به‌‌ویژگی‌‌های بصری خود، حاوی داده‌‌های دیداری هستند که با اطلاعات فرامتنی تاریخی دوره ی موردنظر شامل اسناد مکتوب تاریخ اجتماعی، امکان مطالعه ی جنبه‌‌های اجتماعی اصوات را در متنی عکاسانه فراهم می‌‌سازند و ازاین‌‌طریق می‌توان اطلاعات دقیق‌‌تر و جامع‌‌تری از کیفیات زیسته ی مردم در زندگی روزانه به‌دست آورد.روش پژوهش: این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با کاربست تاریخ اجتماعی حواس، به استخراج نمایه‌‌های مرتبط با مقولات صوتی در زندگی روزانه ی مردم عهد ناصری (براساس عکس‌‌های درون کاخ سلطنتی و مردم‌‌نگاری‌‌های دوره ی ناصری) و تطبیق آن‌‌ها با متون تاریخی هم‌‌دوره ی آن پرداخته است.نتیجه‌‌گیری:‌‌ اغلب صداهای موجود در فضاهای شهری دوره ی ناصری در دست طبقه ی حاکم بوده و برای کنترل و اعمال قدرت به‌‌کار می‌‌رفته ‌‌‌‌است. ظهور مدرنیته نیز در آن دوران با درهم‌شکستن سکوت پیشامدرن، تجربه‌‌های شنیداری جدیدی را در طبقات مختلف اجتماعی ایجاد کرد که طبعاً با فاصله‌گرفتن از پایتخت و مراکز قدرت این صداها بخش کمتری از فرهنگ شنیداری طبقه ی دهقان را شامل می‌‌شد.

the analytical study of the social history of sound based on the photographic documents of the qajar era

problem statement: the social history of senses targets public issues through the study of human senses in the context of daily life. social photographs can represent the feelings of past people, and sound social history as a way of addressing social photographs represents various perceptions, beliefs, and listening habits of past people, based on photographic visual documentation.the question here is how the quality of the photographs as a reliable reference linked to the power of vision, can help analyze the demographic subjects in this type of text. and what additional information did the historians acquire, based on the sound social history specifically on historical photographs of the naseri era?research objective: it is assumed that social photos contain kind of visual data due to their graphic characteristics, which represent the social aspects of sounds in a photographic context, relying on the written documents of social history as a hypertext to provide us with more detailed information about the life qualities of past people.research method: this article, by using the descriptive-analytical method and exploiting the social history of senses, aims to extract sound profiles of the people`s daily life of the naseri era (based on the photos of royal palaces and ethnographies of this time) in comparison with the other historical texts of this time.conclusion: most of the urban sounds were in the possession of the ruling class in nasseri’s time to establish and exercise power. the emergence of modernity in that era, by breaking the pre-modern silence, created new audio experiences in different social classes, for example, the sound of farmworkers was the major sound by moving away from the capital.