تاثیر مولفه‌های ذهنی بر آنالیز نحو فضا با بهره‌گیری از گراف وزن دار (نمونه موردی: خانۀ هنرمندان تهران)

بیان مسئله: روش نحو فضای معماری به‌عنوان یکی از سامانه‌‌های منطقی پژوهش در دهه اخیر بسیار توسعه یافته است ولی با تمام مزایای آن نقدهای جدی نیز به آن وارد می‌شود. یکی از این نقدها کم‌توجهی به ویژگی‌‌های فردی و ذهنی محیط مصنوع و تمامیت وجودی انسان در فضا و قراردادن پیکره‌بندی فضا به‌عنوان اساس تحلیل الگوهای رفتاری است. سوال اصلی پژوهش این است که چگونه می‌توان اثر چنین ویژگی‌‌هایی از فضا را همزمان با پیکره‌بندی فضا مورد‌بررسی قرار داد؟ در این مقاله فرض بر این است که با استفاده از گراف وزن‌دار به‌جای گراف ساده ارزش منحصر‌به‌فرد هر فضا تعیین می‌شود و نتایج حاصل دقیق‌تر و قابل‌استناد‌تر هستند. هدف پژوهش: هدف این مقاله، درنظرگرفتن تاثیر مولفه‌‌های ذهنی فضا در کنار پیکره‌بندی فضا بر حرکت و در نتیجه رفتار انسان در یک بنای معماری است. این تحلیل همزمان از وزن مولفه‌‌های ذهنی و آنالیز نحو فضا می‌تواند بخشی از نواقص روش فعلی در تحلیل‌‌های نحو فضا را برطرف سازد. روش پژوهش: تحلیل‌‌های این مقاله به دو روش کیفی و کمی صورت گرفته است. تحلیل هم‌پیوندی و تحلیل agent-based به‌عنوان دو پارامتر مرتبط با موضوع مقاله به دو روش سازمان فضایی، خانه هنرمندان را بررسی کرده است. نخست به روش رایج و با بهره‌گیری از گراف ساده به وسیله نرم‌افزار «depthmap» محاسبه شده و در روش دوم وزن مولفه‌‌های ذهنی به روش «ahp» تعیین شده و در محاسبات نحو فضا لحاظ شده است. در انتها به روش «دروازه شمارش» قابلیت استناد به نتایج قیاس شده است. نتیجه‌گیری: مقایسه دو روش ذکر‌شده نشان می‌دهد نتایج به‌دست‌آمده به‌وسیله گراف وزن‌دار توانسته است به‌صورت دقیق‌تری با جریان‌‌های حرکت در فضای خانه هنرمندان تطبیق داشته باشد.

impact of mental components on the analysis of space syntax using a weighted graph(case study: iranian artists’ house-tehran)

problem statement: as a logical research system, the architectural space syntax method has been profoundly developed in recent decades. however, despite all its advantages, it has received serious criticism such as negligence of the individual and mental characteristics of the built environment, existential integrity of the human in the space, and analysis of the behavioral patterns based on the space configuration. the present study attempts to understand how such characteristics of space can be investigated simultaneously with the space configuration. this article assumes that using a weighted graph instead of a simple graph allows for determining the unique value of each space, leading to more precise and reliable results.research objective: the article seeks to take into account the impact of mental components of space, apart from space configuration, on the movement and, consequently, the behavior of a human in an architectural building. the simultaneous analysis of the weights of mental components and space syntax can correct some defects of the current approach in space syntax analyses.research method: the analyses performed in the study were both qualitative and quantitative. the integration and agentbased analyses, as two parameters related to the research subject, were performed to study the spatial organization of the iranian artists’ house through two approaches. the weights of the mental components were first determined using a simple graph and the depthmap software. in the second method, they were calculated using the ahp method and considered in the space syntax calculations. eventually, the reliability of the outcomes was compared using the gate count method.conclusion: the comparison of the two methods revealed that the results obtained from the weighted graph were more precisely in line with the movement flows in the space of the iranian artists’ house.