تطبیق نگاره‌های روایت کشتی نوح (ع) در نسخه‌های جامع‌ا‌لتواریخ ایلخانی، مجمع‌التواریخ تیموری و قصص‌الانبیاء صفوی با متن قرآن کریم

بیان مسئله: سرگذشت حضرت نوح (ع) یکی از موضوعات مهم مذهبی است که می‌توان بازتاب آن را در هنر نگارگری نیز مشاهده کرد. روایت کشتی حضرت نوح (ع) مضمون نگاره‌های بسیاری در دوره‌های مختلف اسلامی است. شرح این رویداد تاریخی و دینی در قرآن کریم نیز آمده است. بنابراین این امر ضرورت تطبیق نگاره‌های ایرانی اسلامی را با متن قرآن ایجاب می‌کند. هدف پژوهش: اهداف پژوهش شامل شناسایی میزان پایبندی این نگاره‌ها با متن قرآن کریم است و از طریق مقایسه و تشخیص وجوه اشتراک و افتراق نگاره‌ها با یکدیگر و با متن قرآن کریم صورت گرفته است. پرسش‌های پژوهش عبارت‌اند از 1 -نگاره‌های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه‌های جامع‌التواریخ رشیدی ایلخانی، مجمع‌التواریخ تیموری و قصص‌الانبیاء صفوی، تا چه اندازه‌ای به متن قرآن کریم پایبند هستند؟ 2 - شباهت‌ها و تفاوت‌های نگاره‌های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در این سه نسخه چیست؟ روش پژوهش: در پژوهش حاضر اطلاعات کتابخانه‌ای و داده‌های اسنادی و تصویری با رویکرد توصیفی تحلیلی و تطبیقی بررسی شده است و نمونه‌های مورد بررسی، شامل نگاره‌های روایت کشتی حضرت نوح (ع) در نسخه‌های جامع‌التواریخ رشیدی ایلخانی موجود در انجمن سلطنتی آسیایی در لندن (مجموعه‌ ناصر خلیلی)، مجمع‌التواریخ حافظ ابرو متعلق به دوره‌ تیموری، محفوظ در دیوید کالکشن و قصص‌الانبیاء صفوی، محفوظ در کتابخانه بریتانیا است و این نگاره‌ها با متن قرآن کریم، مورد تطبیق قرار گرفته‌اند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد نگاره‌‌ کشتی حضرت نوح (ع) در قصص‌الانبیاء نسبت به نگاره‌های جامع‌التواریخ و مجمع‌التواریخ بیشترین پایبندی را به متن قرآن کریم دارد.

A comparison Between the Paintings of Noah’s Ark Narrative in the Manuscripts of the Ilkhanid Jami ‘al-Tawarikh, Timurid Majma al-Tavarikh, and the Safavid Qasas al-Anbiya with the Text of the Holy Qur’an

Problem statement: The history and story of the Prophet Noah are among the important religious topics reflected in the paintings. The narrative of the Prophet Noah’s Ark is the theme of many paintings in different Islamic periods. The description of this historical and religious event is also presented in the Holy Qur’an. Therefore, this necessitates the comparison of Persian Islamic paintings to the text of the Qur’an. Research objective: The purpose of this study is to identify the amount of similarity of these paintings to the text of the Holy Qur’an. Also, this study was an attempt to answer these research questions 1 To what extent do the paintings of the Ark of Prophet Noah (PBUH) in the manuscripts of the Rashidi Ilkhanid Jami ‘alTawarikh, the Timurid Majma alTavarikh, and the Safavid Qasas alAnbiya match the text of the Holy Qur’an? 2What are the similarities and differences between the paintings of the narration of the Ark of the Prophet Noah (AS) in these three manuscripts?Research method: For this purpose, in the present study, library, documentary, and pictorial data were examined using a descriptiveanalytical and comparative approach. Cases of the study include paintings of Noah’s Ark in the manuscripts of the Rashidi Ilkhanid Jami ‘alTawarikh in the Royal Society of Asia in London (Nasser Khalili Collection), the Timurid Majma alTavarikh written by Hafiz Abru. This is preserved in the David Collection, and the Safavid Qasas alAnbiya is preserved in the British Library. These paintings were compared with the text of the Holy Qur’an. Conclusion: The results of the research show that compared to the paintings of the Jami ‘alTawarikh and Majma alTavarikh manuscripts, the narrative of Prophet Noah’s Ark in the Qasas alAnbiya is similar to the text of the Holy Qur’an to a great extent