نقش فناوری در همه‌شمولی شهرها با تاکید بر حضور افراد دارای معلولیت در فضاهای شهری

بیان مسئله: امروزه دسترسی همه‌شمول به فضاهای شهری به دلیل رشد سریع شهرنشینی و افزایش جمعیت اهمیت پیدا کرده است. طراحی و برنامه‌ریزی همه‌شمول، فرصت‌های برابر را برای همه گروه‌های شهروندان صرف‌نظر از محدودیت‌هایشان ایجاد می‌کند. براساس قواعد شهرهای همه‌شمول، همه گروه‌های شهروندان ازجمله افراد دارای معلولیت باید از حق دسترسی و حضور در فضاهای شهری برخوردار باشند؛ درحالی‌که وضعیت دسترس‌پذیری فضاهای شهری برای افراد دارای معلولیت در شهرهای کشور ما ازجمله تهران نشان می‌دهد حضور این گروه از شهروندان در فضاهای عمومی تا حد زیادی غیرممکن است. هدف پژوهش: هدف پژوهش پیش ‌رو بررسی نقش فناوری در همه‌شمولی شهرها با تاکید بر حضور افراد دارای معلولیت در فضاهای شهری است. روش پژوهش: این مقاله با به‌کارگیری روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و در قالب دو گام متواتر شامل فراتحلیل و بررسی اسناد کتابخانه‌‌ای خارجی و داخلی پیرامون موضوع پژوهش و سپس تحلیل یافته‌های پرسش‌نامه‌ای که با مشارکت 80 فرد دارای معلولیت در شهر تهران همراه بود، انجام شده است. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش تایید می‌کند که همه افراد شرکت‌کننده در پژوهش برای حضور در فضاهای شهری با چالش‌های عدیده‌ای روبه‌رو هستند. نتایج پرسشنامه نشان می‌دهد که 82 درصد از افراد شرکت‌کننده در پژوهش، بیش از 5 بار در روز از وسایل الکترونیکی هوشمند استفاده می‌کنند و نمونه‌های به‌کارگیری فناوری کمکی برای بالغ بر 90 درصد افراد دارای جذابیت است. در نهایت پیش‌بینی می‌شود که به‌کارگیری چنین فناوری‌‌هایی سبب تسهیل وضعیت دسترس‌پذیری و افزایش حضور افراد دارای معلولیت در سطح شهر می‌شود. این مقاله سه رویکرد جدید شهر هوشمند همه‌شمول، کاربست فناوری اطلاعات و ارتباطات و همه‌شمولی الکترونیک را به‌عنوان رویکردهایی جدید جهت بهره‌گیری از فناوری در راستای افزایش همه‌شمولی شهری معرفی می‌کند و در انتها با اتکا به این رویکردها پیشنهادهایی جهت افزایش حضورپذیری فضاهای شهرها برای گروه‌های دارای معلولیت، با بهره‌گیری از فناوری مطرح می‌کند.

The Role of Technology in Urban Inclusiveness-With the Emphasis on the Presence of People with Disabilities in Urban Spaces

Problem statement: The importance of inclusive access to urban spaces has become important due to the rapid growth of urbanization in recent years. Inclusive design and planning create equal opportunities for all groups of citizens, regardless of their personal limitations and abilities. According to the principles of inclusive cities, all groups of citizens, including people with disabilities (PWDs), should have equal rights to access urban spaces. According to the rules of inclusive cities, all groups of citizens, including PWDs, should have the right to access and be present in urban spaces; but this is not the case in cities of our country, including Tehran.Research objective: This research aims to investigate the role of technology in urban inclusiveness, with an emphasis on the presence of PWDs in urban spaces.Research method: The research goal is met by using a descriptivesurvey research method following two main consecutive steps: metaanalysis and review of the international library documents related to the research subject and then analysis of the findings of a questionnaire with 80 participants with disabilities in Tehran city.Conclusion: The research findings confirm that all participants in the study face many challenges in participating in urban spaces. The results of the questionnaire show that 82% of the participants use smart electronic devices more than five times a day, and the examples of using assistive technology are attractive to over 90%. Finally, it is anticipated that the use of such technologies will facilitate accessibility and increase the presence of PWDs in the city. This article introduces three new approaches: inclusive smart city (ISC), application of Information and Communications Technology (ICT), and Einclusion.