تبیین ارزش‌های خبرگان جامعۀ طراحی معماری ایران

بیان مسئله: یکی از مباحث اصلی در حوزۀ روانشناسی اجتماعی مطالعه در خصوص ارزش‌هاست. پرداختن به «ارزش به‌عنوان عامل هدایتگر رفتار» اصلی بنیادی در این حوزه است که سابقه‌ای نزدیک به یک قرن دارد. مطالعه دربارۀ ارزش‌ها و تاثیر آن بر رفتار به حوزه‌های دیگر نیز وارد شده که یکی از این حوزه‌ها معماری است. اگرچه در حوزۀ معماری‌«طراحی به‌مثابۀ عملی تاملی» از دهۀ 1970 میلادی نمایندۀ این دیدگاه است، اما تا کنون بحث ارزش‌ها در معماری ایران مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این راستا این پژوهش به‌دنبال شناسایی ارزش‌های خبرگان در جامعۀ طراحی معماری ایران، منشایابی این ارزش‌ها و چگونگی پارادایم ارزشی غالب در این جامعه است.هدف پژوهش: آشکارکردن الگوی مسلط ارزشی و چارچوب فکری و عملی خبرگان طراحی جامعۀ معماری ایران است. در واقع این مقاله به‌دنبال وضوح‌بخشیدن و آشکارکردن ارزش‌ها، منشا ارزش‌ها و نحوۀ اندیشه و عمل، منطبق بر ارزش‌های طراحان خبره در جامعۀ مذکور است.روش پژوهش: این پژوهش کیفی، به روش میدانی با ابزار مصاحبۀ عمیقِ نیمه‌ساختار‌یافته، داده‌ها را جمع‌آوری کرده و با روش نظریۀ داده‌بنیاد آنها را تحلیل کرده است، در این زمینه از نرم‌افزار «مکس‌کیودا 2018» استفاده شده است.نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد «نوآوری» اصلی‌ترین ارزش طراحان خبره است و پس از آن «ارزش‌های زیست‌محیطی، تاریخی و سنتی و ارزش‌های اجتماعی» نزد این طراحان اهمیت دارد. نمود خلاصه‌شدۀ مجموعۀ این ارزش‌ها را می‌توان با عبارت «آینده‌نگری زمینه‌گرا» در قالب پارادایمی معرفی کرد. این ارزش‌ها تحت تاثیر «تلاش شخصی»، «دانشگاه» و فعالیت در «حرفه»، در اندیشۀ طراحان شکل‌گرفته است و طراحان بیشتر از رضایت بهره‌برداران و عام مردم، به‌دنبال «مقبولیت نزد نخبگان» هستند.

Explaining Experts’ Values of Iran’s Architectural Design Society

Abstract Problem statement: One of the main issues in social psychology is the study of values. “Value as a guide of behavior” is a fundamental principle in social psychology. The history of this principle is almost one century. The study of values has also been incorporated into other disciplines, one of which is architecture. Since the 1970s, in the architectural realm, “design as a reflective practice” has represented this view, nonetheless, the discussion of values is yet to be studied in Iran’s architecture. This research sought to answer the following question: “What are the main values of the experts of Iranian Architectural Design Society and What are the origins of these design values and what is the dominant value paradigm of this society”.Research objective: This study aimed to identify the prevailing pattern of values and intellectual and practical frameworks of the designers of the Iranian Architectural Design Society. This article seeks to clarify and examine the values, origins of values and ideas and practices consistent with the values of expert designers in society.Research method: The current research was a qualitative field study, in which the data was collected through in-depth semi-structured interviewing and analyzed using the grounded theory. “MAXQDA 2018” was used to analyze the data.Conclusion: Results indicated “Novelty” is the core value of expert designers, after which “environmental, historical, traditional and social values” is of high significance to these designers. “Contextual Futurism” is the term used to introduce the final set of values in its paradigm form. Designer values are shaped by the personal endeavor, academia and work in the profession. The acceptance of the elite is more important than the satisfaction of the users and the general public.