ارزیابی الگوهای سازندۀ کالبدی-فضایی تاثیرگذار در بافت مسکن بومی محلۀ صوفیان شهر بروجرد

بیان مسئله: بی‌هویتی و عدم تعلق به مکان در کنار عدم توجه به تاریخ، طبیعت و اقلیم، معماری را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو کرده است که باید برای حل این مشکل چاره‌ای پیدا کرد. یکی از راه‌های بهبود شرایط معماری شناخت معماری بومی هر منطقه و الگوهای شکل‌گرفته و به‌کار رفته در معماری بومی آن منطقه است. معماری بومی هر منطقه، گواه بر پیشینه‌ معماری و ارزش فرهنگی آن منطقه و شهر است و تلاش در جهت شناسایی و معرفی الگوهای معماری آن منطقه به همگان، می‌تواند زمینه‌ای برای مرتفع ساختن بسیاری از نیازهای فرهنگی، اجتماعی و توسعه‌ای معماری باشد. در محدوده‌ جغرافیای ایران، مناطقی وجود دارند که با وجود سابقه‌ غنی در معماری و دارا بودن بناهای ارزشمند، به خوبی شناخته و معرفی نشده‌اند. شهر بروجرد در استان لرستان یکی از این مناطق است.هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش شناسایی و دسته‌بندی کردن عوامل کالبدی فضایی به‌کاررفته در بناهای بومی محله‌ صوفیان شهر بروجرد و ارزیابی تاثیرگذاری آنها در بناهای بومی است.روش پژوهش: روش انجام پژوهش به صورت ترکیبی و در دو مرحله است. در مرحله‌ اول برای به‌دست‌آوردن الگوهای کالبدیفضایی از روش تحلیلیتوصیفی استفاده شده است. در مرحله‌ دوم و پس از شناخت و برای ارزیابی الگوها از روش تاپسیس استفاده می‌شود. همچنین ابزار مورد استفاده در این پژوهش اسناد و منابع کتابخانه‌ای، مشاهدات میدانی و پرسش‌نامه است.نتیجه‌گیری: این پژوهش ابتدا به دنبال مشخص کردن الگوهای کالبدی فضایی به‌کاررفته در مسکن بومی محله‌ صوفیان که شامل عناصر سازنده‌ فضایی، تزیینات به‌کاررفته در بناهای بومی، مواد و مصالح سازنده‌ قسمت‌های مختلف بنا و تاثیرات اقلیمی است و در نهایت با استفاده از ابزار پرسش‌نامه و روش تاپسیس مشخص می‌شود شاخص‌ترین الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی محله‌ صوفیان بروجرد، مواد و مصالح سازنده‌ بناها و تکنیک ساخت است.

Evaluation of Effective Physical-Spatial Patterns in Creation of the Vernacular Housing Texture of Sufian Neighborhood in Boroujerd, Iran

Problem statement: Absence of identity, lack of attachment to a place, and ignorance of history, nature, and climate, have created diverse problems for the architecture of different regions. A practical solution to improve the architectural condition is to study the vernacular architecture and the original architectural patterns in every region. The vernacular architecture reemphasizes the valuable architectural and cultural background of that region. In addition, the recognition and introduction of architectural patterns can resolve many cultural, social, and developmental needs in that region. Some places in the geographical area of Iran, despite their rich architectural background and valuable buildings, are less known and studied. Boroujerd city in Lorestan province is one of these areas.Research objective: This study aims to identify and categorize the physicalspatial factors used in vernacular buildings of the Sufian neighborhood in Boroujerd and to evaluate their impact on vernacular buildings.Research method: A combination of two research methods was used in two steps in this study. In the first step, the descriptiveanalytical method was used to understand the physicalspatial patterns. In the second step, the TOPSIS method was used to evaluate the recognized patterns. Moreover, bibliographic research using related documents and resources, field observations, and questionnaires were used as the research tools.Conclusion: This study seeks to identify the spatialphysical patterns used in vernacular housing of the Sufian neighborhood. These patterns include spatial building components, decorations, building materials, and climatic features. Finally, using a questionnaire and TOPSIS method, it is determined that the most significant physicalspatial patterns in vernacular housing of the Sufian neighborhood in Boroujerd are the building materials and construction techniques.Conclusion: The result of this study is the classification of physicalspatial patterns of constructions of buildings in Boroujerd city, which include spatial constituent elements, decorations used in native buildings, building materials of different parts of the building and effects A climate is created in the emergence of indigenous buildings in the Sufi neighborhood of Boroujerd, and finally the most important patterns are identified separately using the TOPSIS method.