نقش رهیافت شبکه بر تعامل کنشگرانِ طراحی جمعی

بیان مسئله: تحولات حوزه‌ فناوری اطلاعات تغییراتی بنیادین در بستر طراحی جمعی ایجاد کرده است. جمیع این تغییراتْ پارادایم جدیدی را تحتِ تحول رهیافت شبکه شکل داده که در پیِ آن درک فردی و عمومی از عمل طراحی جمعی متحول شده است. در چنین شرایطی، طراحی‌ای با برهم‌کنش دست‌کم دو شبکه‌ هم‌زمان شکل گرفته که در آن مطالعه‌ کیفیت مذاکرات کنشگران و نحوه‌ کنش امری ضروری است.هدف پژوهش: هدف این پژوهش تبیین تاثیر هم‌کنش شبکه‌ها بر روند طراحی جمعی با تعریف (1) کنشگران، (2) مذاکرات شبکه‌ هم‌طراحان و (3) ردیابی مسیر کنشگری است، و در این مسیر در جست‌وجوی پاسخ به مسئله‌ «چگونگی تاثیر رهیافت شبکه بر کنش طراحان در روند طراحی معماری» است.روش پژوهش: این پژوهش، با روش‌شناسی کیفیِ مبتنی بر نظریه‌ کنشگرشبکه، به مطالعه‌ کنشگران طراحی جمعی می‌پردازد. از این رو، ابتدا با مطالعه‌ متون، مقوله‌های تاثیرگذار بر مذاکرات شبکه تبیین و سپس، با قیاس میان دو سناریو اجرایی، روند کنشگری در طراحی جمعی مشخص شده است. بدین ترتیب، پژوهش حاضر از منظر نتایج، کاربردی است و با اتخاذ راهبرد استدلال منطقی در قبال داده‌های کیفی درصدد پاسخ به پرسش خود است.نتیجه‌گیری: نظریه‌ کنشگرشبکه، با تغییر نقش طراح، بستری مناسب برای ردیابی کنشگران انسانی و غیرانسانی ایجاد می‌کند. در این مسیر، شبکه‌ هم‌طراحان با محوریت چهار مقوله‌ دیگرپذیری، نقدپذیری، باور مشترک و اشتراک‌گذاری قابل تبیین است. علاوه بر آن، تحلیل دو سناریو اجرایی نشان می‌دهد که با پذیرشِ کنشگر جدیدْ روند طراحی در مسیری چرخشی میان پیوندهای شبکه تکامل می‌یابد و تیم‌ها آزادی عمل بیشتری دارند. ویژگی پویایی لحظه‌ای در روند طراحی مشهود است و با پیوستن گرهِ جدیدْ شبکه‌ای جدید شکل می‌گیرد و روند طراحی همانند چرخه‌ای درونی با پیوندهای درهم‌آمیخته ایجاد می‌شود. در نهایت، رهیافت شبکه با ایجاد تغییرات نه‌تنها در سطح تکنیکی منشا اثر است بلکه، به‌مثابه‌ پارادایمی جدید، الگوی طراحی را متحول می‌کند و بهره‌مندی از آن سبب تسهیل خوانش پیچیدگی‌های روند طراحی می‌شود.

Co-designers’ Interaction: A Network Based Approach

Problem statement: Architectural codesign has been facilitated through the development of digitalism. This has shifted to a new paradigm which has evolved the understanding of design process. As a result, design process has been changed in both technical and philosophical aspects and codesign, consequently, has acknowledged The Other in the design process. Accordingly, design is formed by interaction of at least two simultaneous networks.Research objectives: This paper aims to focus on design as a sociotechnical process by analyzing dimensions of actors, quality of network dialogue and the process of network in codesign.Research methods: The ActorNetwork Theory is applied to study the actors of codesign process. The quality of network dialogues is examined by analyzing texts and different types of networks and their impact on design process are determined by comparing two codesign cases. Thus, the paper is using a qualitative approach to redefine each node in the design process.Conclusion: Different actors, human and nonhuman ones, shape the overall interactions of codesigners. Using network approach as a theoretical base for this interaction, revealedorstd four main elements in the design process: acceptability of The Other, criticismtolerance, sharing personality, and collective intentionality. On the other hand, results from the two codesign case studies demonstrated insights on sociotechnical approach of design and its impacts on other codesigner’s network relationship.