تاثیر فضای معماری مدرن در وسعت‌بخشیدن به دامنۀ آگاهی ناظر و ریشه‌یابی آن در نظریۀ تن - ‌آگاه مرلوپونتی

بیان مسئله: براساس دوگانه‌انگاری دکارتی، انسان و جهانِ اطراف او به دو موضوع جدا از هم تفکیک شدند؛ تفکیکی که با اصرار بر بصرمحوری محیط‌های مدرن امروزی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. پدیدارشناسانِ بسیاری در پی زدودن این فاصله بودند، از جمله موریس مرلوپونتی که با طرح نظریۀ تنآگاهی، حضور تن را موضوع بلافصلِ آگاهی معرفی کرد. شاید بتوان این‌گونه گفت که ایدۀ دوگانه‌انگاری در هنر و معماری بیشتر بدین دلیل فراگیر شده است که پیام اثر هنری و شکل‌گیری آن براساس نقد، در این دوران، نادیده گرفته و هم‌زمان یکپارچگی حواس هم نادیده انگاشته شده است. هدف: هدف این مقاله شناخت مفهوم تنآگاهی و تاثیر آن بر افزایش غنای ادراک محیط است. بدین منظور پرسش اصلی تحقیق بدین صورت مطرح می‌شود: آیا فضای معماری مدرن باعث وسعت بخشیدن به دامنۀ آگاهی انسان می‌شود؟ روش تحقیق: این مقاله، با راهبرد تحقیق کیفی و با رویکرد تفسیرگرایی، سعی دارد از طریق تبیین مفاهیمی چون شناخت، ادراک، تجربه، آگاهی و بدنمندی در معماری و ارتباط آن‌ها با هم، اثر معماری مدرن بر آگاهی ناظر را مشخص کند. نتیجه‌گیری: تمایز در فرم، به‌عنوان یکی از اثرات برآمده از نقد (به‌عنوان بنیان تفکر مدرن)، در جنبه‌های مختلف معماری مدرن دیده می‌شود و در کنش با مخاطب در شکل‌گیری شناخت و ادراک آگاهانه او موثر است. فرم، به‌عنوان زبان نقد در معماری مدرن، باعث شناختی است که به مفهوم ادراک و تجربه آگاهانه وابسته است و این خود به مفهوم بدنمندی وابستگی دارد. به نظر می‌رسد که در معماری حواس برای تن و ادراک مانند تابلویی کوبیستی است که در آن سوژۀ تابلو فرمِ فضا است. بر این مبنا، آگاهی خاستگاه فرایند ادراک نیست، بلکه نتیجۀ آن است. معماری مدرن تنها ابژۀ شناخت نیست، بلکه ابزاری برای شناخت و گسترش آگاهی و جزئی از بدن ما برای ادراک جهان است.

The Impact of Modern Architecture on Expanding the Domain of Audience Consciousness and Its Derivation from the MerleauPonty’s Theory of “BodySubject”

Problem statement: Based on Cartesian duality, human and the world around him are separated into two different issues, which is noticed more by the visualization of modern environments. Many phenomenologists sought to eliminate this gap. In this regard, Maurice MerleauPonty introduced the body as a matter of immediate consciousness by bringing up a bodysubject theory. Perhaps it can be said that the idea of dualism in art and architecture has become more widespread because of the fact that the message of the artwork and the criticism which is formed is ignored in this era, and at the same time the integrity of the senses is ignored. Finally, it seems that in the architecture, the senses for body and perception like a cubism picture in which the subject of art is the form of space.Research objective: The purpose of this article is to identify the concept of bodysubject and its impact on increasing the perception of the environment. In this regard, the main question of the research is: Does modern space architecture expand the realm of human consciousness?Research Method: This research, with qualitative research strategy and interpretive approach, attempts to determine the effects of modern architecture on observer’s consciousness by explaining concepts such as cognition, perception, experience, consciousness, embodiment specifically in architecture and their relationship with each other.Conclusion: Differentiation in form, is observed as one of the results of critique (as the foundation of modern thinking) in different aspects of modern architecture and it is effective in interaction with the audience in creating his cognition. Form as the language of critique in modern architecture, leads to cognition, which depends on the concept of perception and conscious experience and it depends on embodiment concept itself.