عکس‌های غیرحرفه‌ای جنگ ایران و عراق به مثابه متن؛ نمونۀ مورد مطالعه: عکس‌های والفجر مقدماتی، کانال کمیل

بیان مسئله: در عکس ظرفیت‌های ناشناخته‌ای وجود دارد که از حیث واقعیت به مراتب به آنچه رخ داده نزدیک‌تر از روایت‌های ادبی و تاریخی است. چنانچه دانش فضایی عکس و تفسیر آن‌ها در تمدن انسانی ارتقا یابد، می‌تواند از عکس تاحدودی به حقایق نهفته در آن دست یافت. جنگ ایران و عراق یکی از حوادث مهم جامعه ایران است که تعداد بی‌شمار عکس‌های غیرحرفه‌ای آن می‌تواند به خوانش وقایع و رخدادهای جنگ کمک کنند.هدف پژوهش: جنگ ایران و عراق یکی از حوادث مهم جامعه ایران است که تعداد بی‌شمار عکس‌های غیرحرفه‌ای آن می‌تواند به خوانش عینی آنچه رخ داده کمک کنند چراکه اصولاً حوزه علم و در این پژوهش علم تاریخ با امر عینی سروکار دارد. چرایی کاربرد گستردۀ عکس در بسط دانش تاریخی نیز در همین امر خلاصه می‌شود که سندیت آن از امر رخ‌داده در گذشته، «عینی» است و نه انگاره‌ای ذهنی. به طور کلی این مقاله در نظر دارد با بررسی نقش و جایگاه عکاسی غیرحرفه‌ای در جنگ ایران و عراق، روایتگری و قابل استنادبودن عکس‌های برجای‌مانده از این وقایع را در تدوین تاریخ مورد ارزیابی قراردهد. چرخشی که بعد از جنگ، مکان عملیات والفجر مقدماتی را به سرزمینی مقدس تبدیل کرد؛ تقدسی که در شکل‌گیری و اثبات واقعیت آن عکس‌های غیرحرفه‌ای بیش از هر تکنولوژی نوین دیگری نقش داشت.روش پژوهش: این مقاله با روش تحلیل گفتمان انتقادی با رویکرد فرکلاف (به طور خاص) که اصطلاح گفتمان را به نظام‌های نشانه‌ای همچون متن و تصویر محدود می‌کند انجام شده است و با کمک‌گرفتن از عکس به مثابۀ متن، روایتی ویژه و اختصاصی از والفجر مقدماتی ارائه می‌دهد.نتیجه‌گیری: در مجموعه عکس‌های مورد مطالعه، «دیگری» یا دشمن بعثی، حضور پررنگی ندارد. در این عکس‌ها نگرشی از دوستی و روابط اجتماعی وجود دارد که ذات آن با گفتمان دشمن‌ستیزی که در جوامع در حال جنگ گفتمان غالب بوده، متفاوت است. نیازی به گفتمان دشمن‌ستیزی احساس نمی‌شود و گفتمان مکان مقدس (کربلا - فکه) و رفتارهای عاشورایی، این واقعه آئینی را به رویدادی تبدیل کرده که روایتی متفاوت از روایت دولت به وجود آورده است.

The Nonprofessional Photographs of the IranIraq War as Text; Case Study: Photographs of “Valfajr Moghadamati”, Komeil Channel

Problem Statement: There are unknown capacities in a photograph that is far closer to what happened in reality than to literary and historical narratives. If the spatial knowledge of photography and their interpretation enhanced civilization, hidden facts behind the photograph could partially attain. The IranIraq War is one of the critical events in Iranian society, with the numerous nonprofessional pictures that can help read the events and occurrences of the war.Research Objective: The IranIraq War is one of the critical events in Iranian society numerous nonprofessional photographs of which can help to give an objective reading of what has happened because primarily the field of science and in this research, the science of history deals with actual matters. Overall, this research intended to assess the narration and reliability of remnant photographs of these events in the compilation of history by examining the role and position of nonprofessional photography in the IranIraq war. A turn of events made the site of “Valfajr Moghadamati” operation a holy place; a holiness in the formation and proof of the truth of which, nonprofessional photographs played a significant role more than any other technology.Research method: This research is based on a critical discourse analysis method with a Fairclough‏ approach (in particular) which limits the term discourse to sign systems such as text and image, and by taking photographs as text, presents a specific and unique narrative of “Valfajr Moghadamati”.Conclusion: In the collection of studied photographs, the “other” or the Ba’ath enemy did not have a significant presence. In these photographs, there was a view of friendship and social relations that was fundamentally different from the antienemy discourse as the prevailing discourse in inwar societies. There is no need for an antienemy dialogue. The Ashura behaviors have made this ritual event into an event that has produced a different narrative than the government’s story.