تماشای صحرا(تاملی در زیبایی شناسی منظره در شعر حافظ)

حافظ، شاعر و عارف قرن هشتم هجری، بی گمان یکی از موثرترین چهره های شکل دهنده به فرهنگ و ادبیات ایران به شمار می رود. غزلیات وی که حاوی نگاه عرفانی او به طبیعت است با رویکردی اختصاصی عناصر طبیعت را آیه های خداوند به شمار آورده است. بر خلاف دیدگاهی که معتقد به نگاه رمز آمیز هنرمندان مسلمان به طبیعت است، این مقاله در صدد توضیح مفهوم دقیق آیه نگری و نگاه طبیعت دوست هنرمند مسلمان است. در این نگاه، طبیعت جایگاه معشوق است که با او پیوند دارد. چیزی جدا از او نیست که با واسطه رمز خدا را معرفی کند. نگاه آیه نگر به وجود اشیا اشاره می کند در حالی که نگاه نماد پرداز به چیستی و ماهیت شیئ نظر دارد. حافظ زیبایی طبیعت را در گرو منظره های خاص با عناصری گزینش شده، در حالت طبیعی و اوقاتی خاص می داند.

Regard to the Nature:A Survey on the Landscape Aesthetic in the Poems of the Hafiz

Hafez, the 8th century A.D Iranian poet and mystic, certainly, is one of the most effective characters in Persian literature as well as culture. His lyric poems by which his particular mystical view to the nature is presented explain the natural elements as Gods verses. In this article this way of explaining the nature is being compared with the idea of seeing the nature as a secret phenomenon, In the Islamic world. To achieve this aim seeing the nature as verse will be deeply examined based on Hafez, s world view and poem. To consider the nature as a sign of the lover (God) is to see the existence of the "things" rather than their symbolic quality or quantity. According to Hafez the environmental aesthetics is related to nature, s existence as an embodiment of particular meaning in a particular time.