عوامل پس زمینه تحولات معماری معاصر ایران در دوران پهلوی دوم و مقایسه تطبیقی آن با ترکیه

تحولات معماری و شهرسازی در هر سرزمین بازتاب عوامل پس زمینه اجتماعی و سیاسی و فرهنگی آن به شمار می‌رود. از سوی دیگر دستیابی به درک صحیحی از جایگاه معماری معاصر هر سرزمین در عرصه جهانی بدون شناخت از تحولات معماری معاصر سرزمین‌هایی دارای اشتراکات فرهنگی‌، دینی‌،‌ منطقه‌ای و سیاسی با آن سرزمین امکان‌پذیر نخواهد بود‌. در حالی که دوران پهلوی دوم در ایران ‌منشا تحولات گسترده‌ای به شمار می‌رود‌،‌ در منطقه ‌خاورمیانه و در سال‌های معاصر این دوران (1940 تا 1980) جریان‌های سیاسی و اجتماعی و به تبع آن معماری در کشور ترکیه با پس زمینه مشابهی با ایران در حال شکل‌گیری بود‌. از این رو این پژوهش در صدد است با شناسایی عوامل تاثیرگذار بر معماری در ایران و ترکیه به مقایسه تطبیقی تحولات معاصر معماری در دو کشور بپردازد. در این تحقیق تفاوت‌ها و شباهت‌های موجود در عوامل زمینه‌ساز و نیز تحولات معماری در دو کشور مورد پرسش قرار گرفته است. ‌‌همچنین سعی شده از این طریق، زمینه مقایسه تطبیقی تحولات معماری معاصر دو کشور فراهم شود‌. جهت تسهیل مقایسه‌،‌ سه دوره زمانی قرین در ایران و ترکیه ‌براساس تحولات اجتماعی و سیاسی و به تبع آن معماری‌،‌ در دور کشور معرفی شده است‌. در این تحقیق از شیوه تفسیری تاریخی در کنار مطالعه میدانی استفاده شده است. نتایج تحقیق به مقایسه تطبیقی تحولات معماری و شهرسازی از جنبه‌های مختلف ‌براساس سه دوره یاد شده پرداخته و نشان می‌دهد ضمن تشابه کلی در پیروی از جریانات بین‌المللی و جریانات متقابل آن در دوره‌های سه‌گانه یاد شده، گرایش‌های معماری معاصر در این دو کشور مطابقت عینی نمی‌یابند.

Background Factors in Contemporary Architecture Developments of Iran During the Second Pahlavi and Comparative Comparison with Turkey

Architecture developments and urbanization in each territory reflects the social, political and cultural background of that country. On the other hand, achieving an understanding of the position of contemporary architecture in each territory in the global arena without understanding the developments of contemporary architecture of the countries with cultural, religious, regional and political similarities would not be possible. While the second Pahlavi era in Iran is the source of extensive developments, in the Middle East and in the contemporary years of this period (1940 to 1980) the political and social currents and therefore architecture in Turkey was formed with the same backgrounds with Iran. Thus, this study seeks to identify factors affecting architecture in Iran and Turkey, and compares the contemporary architectural developments in the two countries. In this study, differences and similarities in the contributing factors and also the architectural developments in the two countries have been questioned. It has also been tried the contemporary architectural   developments in the two countries be possible through the field of comparative study. To facilitate the comparisons, the same time periods in Iran and Turkey have been introduced based on social and political developments and consequently the architecture, in the two countries. In this study, historical interpretation methods along with field study are used. The results of the study analyses the comparisons of various aspects of architecture developments and urbanization based on the mentioned periods and shows the overall similarity in compliance with the international currents and the other currents in the abovementioned three periods, contemporary architectural rends in these two countries do not meet the objective.