منظر؛ مفهومی در حال تغییر؛ نگاهی به سیر تحول مفهوم منظر از رنسانس تاکنون
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
آل هاشمی ایدا ,منصوری امیر
|
|
منبع
|
باغ نظر - 1396 - دوره : 14 - شماره : 57 - صفحه:33 -44
|
|
چکیده
|
منظر، مفهومی نو در ادبیات تخصصی شهر و محیط به شمار می‌رود. مفهومی که از اروپا وارد ایران شد و امروز در حوزه‌های متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد. مفهوم منظر به‌عنوان گونه‌ای نوین از واقعیت در جهان، در اروپای دوره رنسانس شکل گرفت و با تغییر جهان‌بینی انسان غربی تا امروز ابعاد متنوعی از معنا را به خود دیده است. مفهوم چندبعدی منظر که فهم و بیان آن را در ابعاد فلسفی نیز مشکل می‌نماید اگرچه از جهان هنر آغاز شد اما مرزهای جهان فلسفه را پیموده و با تاثیرپذیری از دستاوردهای نوین بشر در ارتباط انسان با محیط امروز در حوزه برنامه‌ریزی و طراحی محیط‌های انسانی به صورت فراگیر مورد توجه قرار دارد. با این وجود مفهوم چندوجهی آن در میان متخصصین و عوام در ایران و جهان عموماً مورد غفلت است.نوشتار حاضر تلاش می‌کند با ترسیم سیر تحول مفهوم منظر در اروپا از آغاز تاکنون، ابعاد شکل دهنده به این مفهوم چندوجهی را مورد کاوشی محتوایی قرار داده، زمینه شکل‌گیری مفهوم منظر به صورتی که امروز می‌شناسیم مورد واکاوی قرار دهد و آینده تحول در مفهوم و حوزه نفوذ آن را ترسیم و پیش‌بینی کند. در این پژوهش به شیوه کیفی و با روش تحلیل مقایسه‌ای، مفهوم منظر از دوره رنسانس تاکنون از میان پژوهش‌های صورت گرفته، نظرات و تعاریف موجود استخراج، طبقه‌بندی و مورد مقایسه قرار می‌گیرد. درنهایت با شیوه‌ای آینده‌پژوهانه به مفهوم منظر و جایگاه آینده آن در جهان غرب پرداخته می‌شود.نتایج طبقه‌بندی و سنجش مفهوم متغیر منظر در اروپا از قرن 15 میلادی تاکنون نشان داد که «منظر» اگرچه پا بر شانه‌های دوقطبی عین و ذهن و جدا شدن جهان فیزیک از جهان پدیده به مفهوم نگاه فردگرایانه به طبیعت دارد اما با رد این دوقطبی و پذیرش عدم قطعیت جهان به عنوان پدیده‌ای عینی ذهنی و رابطه‌ای بین سوژه و ابژه تعریف می‌شود. در قرن 21 به عنوان حوزه‌ای نو از دانش مورد توجه و تعریف چهارچوب‌های علمی قرارگرفته و به عنوان دیسیپلینی رهایی بخش در دوره بحران تک‌بعد‌نگری در رابطه انسان و محیط مورد توجه است.
|
|
کلیدواژه
|
منظر، رنسانس، رومانتیسیم، پوزیتیویسم، پدیدارشناسی
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, دانشکده معماری, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
seyedamir.mansouri@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|