بررسی منشا الهام‌بخش دیوار نگاره شام آخر داوینچی از چهار روایت کتاب مقدس

دیوارنگاره شام آخر یکی از برجسته‌ترین آثار نقاشی است که با مضمون شام آخر مسیح (ع) تصویر شده‌اند. اگر چه واقعه شام آخر بر‌اساس اناجیل چهارگانه، به چهار روایت مختلف نقل می‌‌شود، امّا شام آخر داوینچی بی‌شک باید بر طبق یکی یا حتی ترکیبی از این چند روایت، نقاشی شده باشد. البته لئوناردو نوع واکنش حواریون را بر‌اساس کل شخصیت آنها در کتاب مقدس ترسیم کرده، امّا نحوه پرداخت چهره‌ها و نوع واکنش‌ها، بستگی کاملی با تخیل فوق العاده داوینچی داشته است. بسیاری از صاحب‌نظران و تحلیل‌گران آثار هنری دیدگاهی نسبت به منشاء الهام‌بخش داوینچی نداشته‌اند و برخی نیز به یکی یا ترکیبی از چهار روایت اشاره کرده‌اند. برخی روایت لوقا را ملاک داوینچی دانسته و بسیاری بر ترکیبی بودن منشا دیوارنگاره تاکید دارند. این در حالی است که در این نوشتار سعی شده به دیدگاه جدید و متفاوتی دست یابیم. در این نوشتار سعی شده تا ابتدا با روش کتابخانه‌ای اثر را مورد موشکافی قرار داده و سپس با تحلیل دقیقی از متن کتاب مقدس و تطبیق آن با دیوارنگاره شام آخر و همچنین مقایسه اثر داونیچی با آثار مشابه سایر هنرمندان، دریابیم که داوینچی کدام روایت را مبنای خود برای نقاشی قرار داده است. در پایان و با تکیه بر استدلال و تحلیل هنری از دیوارنگاره و همچنین بررسی دقیق متن کتاب مقدس بر هر چهار روایت آن (متی، مرقس، لوقا و یوحنا)، دریافتیم که منشا الهام‌بخش داوینچی، روایت یوحنا از واقعه شام آخر است امّا در این میان نباید نبوغ و تخیل داوینچی در خلق چهره‌ها و نوع واکنش ها را نیز نادیده گرفت.