نظام مراقبت هاری انسانی در جمهوری اسلامی ایران: تاریخچه، ساختارها و دست‌آوردها

مقدمه و اهداف: هدف از این مطالعه، ارایه خلاصه ای از برنامه مراقبت و کنترل هاری در انسان در کشور، دست آوردها و نقاط قوت و ضعف آن است.روش کار: این مطالعه، مروری بر برنامه کشوری مراقبت و کنترل هاری در انسان است. منابع اطلاعاتی مورد استفاده برای این پژوهش شامل داده ها، گزارش ها، مستندها و دستورالعمل های منتشر شده است. در این مطالعه هم چنین، دیدگاه ذی نفعان، کارشناسان و دست اندرکاران برنامه نیز مورد مرور قرار گرفته است.یافته ها: با توجه به این که هاری یک بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است، مراقبت و کنترل موثر آن نیاز به همکاری مطلوب بین چندین سازمان دارد. هم چنین، باتوجه به قرارگرفتن ایران در منطقه ای اندمیک از نظر بیماری، برای موفقیت در امر پیشگیری، کنترل و مراقبت بیماری، نیاز به توسعه همکاری های منطقه ای و بین المللی دارد. خدمات مراقبت حیوان گزیدگی و هاری در کشور در بیش از 700 مرکز مرتبط در کشور به طور رایگان ارایه می شود. مهم ترین دست آوردهای برنامه شامل درمان پیشگیرانه به موقع برای موارد حیوان گزیده، کسب آگاهی از پراکندگی جغرافیایی بیماری، شناسایی استان های پرخطر و کاهش درصد موارد مرگ ومیر است.نتیجه گیری: برنامه در بعد پیشگیری ثانویه و کسب بینش درمورد پراکندگی بیماری دست آوردهای مطلوبی داشته است. جنبه هایی از برنامه کماکان نیاز به تقویت و توجه دارد که شامل ارتقای آموزش و آگاهی جمعیت در معرض خطر، پیشگیری از گزش توسط حیوانات، واکسیناسیون تمامی سگ های اهلی، کنترل جمعیت سگ های ولگرد، کنترل هاری در حیوانات وحشی و جمع آوری و دفع صحیح زباله در کشور است.

Rabies Surveillance System in Iran: History, Structures, and Achievements

Background and Objectives: The purpose of this study was to present a summary of the rabies surveillance program in humans in the country, its achievements and its strengths and weaknesses. Methods: This study was a review of the countrychr('39')s plan for surveillance and control of rabies in humans. The sources of information included the data, reports, documents, and published guidelines. The viewpoints of stakeholders and experts were also reviewed in this study. Results: Since rabies is a zoonotic disease, its effective management requires a good collaboration between several organizations. Moreover, because Iran is located in an endemic region, there is a need for the development of regional and international cooperation for the success of disease prevention, control and management. Animal services for biting and rabies control are provided free of charge in more than 700 centers in the country. Major achievements of the program include timely preventive treatment for animal bite cases, knowledge of the geographical distribution of the disease, identification of highrisk provinces, and decreasing the percentage of human deaths. Conclusion: The program has performed well for rabies secondary prevention. Some aspects of the program, however, still need to be improved, including improvement of educational programs targeting general population and highrisk groups, animal bite prevention, vaccination of domestic dogs, controlling the population of stray dogs, rabies control in wild animals, and proper waste collection and disposal.