بررسی تصادفی سازی درکارآزمایی‌های بالینی منتشرشده در مجلات فارسی علوم پزشکی دارای نمایه اسکوپوس طی سال‌های 1395-1392

مقدمه و اهداف: تصادفی سازی، یکی از اصول انجام درست کارآزمایی بالینی است. هدف از این پژوهش، تعیین کیفیت تصادفی سازی در مقالات کارآزمایی بالینی مجلات علوم پزشکی اسکوپوس فارسی است.روش کار: در این مطالعه کتابخانه ای، تمام مقالات کارآزمایی بالینی منتشر در مجلات فارسی با نمایه اسکوپوس در فاصله سال های 13951392 بررسی و کیفیت تصادفی سازی با مقیاس جاداد ارزیابی گردید. امتیازات آیتم تصادفی سازی این مقیاس در دامنه 0 تا 2 قرار دارد به طوری که امتیاز 0 کیفیت ضعیف، امتیاز 1 کیفیت متوسط و امتیاز 2 کیفیت بالا را نشان می دهد.یافته ها: در کل 452 مقاله ارزیابی شد که 423 مقاله (93.6 %) به تخصیص تصادفی اشاره داشتند. روش تخصیص تصادفی ساده و بلوک بندی به ترتیب در 42.8 % و 22% از مطالعات تصادفی سازی شده بکار رفته بود. در 34% از مقالات، نحوه تصادفی سازی مبهم و در 5.3 % از آن ها، روش نادرستی برای اجرای تصادفی سازی بکار رفته بود. ازنظر مقیاس جاداد، 56.4 % از مقالات کیفیت خوب، 36.9 % کیفیت متوسط و 6.6 % کیفیت ضعیف ازنظر تصادفی سازی داشتند. متخصصین متدلوژی در 40.7 % از مقالات همکاری داشته که همکاری آن ها منجر به افزایش شفافیت در گزارش نحوه تصادفی سازی شده بود (0.007p=).نتیجه گیری: نحوه تصادفی سازی و شیوه گزارش دهی آن در بسیاری از مقالات کارآزمایی بالینی مبهم است. لذا با توجه به اهمیت تصادفی سازی در اعتباربخشی به نتایج این مطالعات، توجه بیشتر سردبیران مجلات و محققین به کیفیت تصادفی سازی و نحوه گزارش آن توصیه می گردد.

Quality of Randomization in Clinical Trials Published in Persian Journals of Medical Sciences Indexed in Scopus during 2013-2017

Background and Objectives: Randomization is one of the principles of correct clinical trial. The aim of this study was to determine the quality of randomization in the published articles of clinical trials in the Persianlanguage journals indexed in Scopus. ed in Scopus DMethods: In this crosssectional study, all clinical trials published in Persian journals indexed in Scopus during 20132017 were evaluated in terms of randomization using the Jadad scale. The score of the randomization item of this scale ranges from 0 to 2, with 0, 1, and 2 indicating poor, moderate, and good quality. Results: A total of 452 articles were evaluated. Random allocation was indicated in 423 articles (93.6%). Simple random assignment and blocked methods were used in 42.8% and 22% of randomizations, respectively. The randomization method was unknown in 34% and an incorrect method was used for randomization in 5.3% of the articles. According to the Jadad scale, 56.4% of the articles had good, 36.9% had moderate, and 6.6% had poor quality in terms of randomization. Methodologists were consulted in 40.7% of the articles, and their contributions led to increased transparency in the randomization report (P = 0.007). Conclusion: The randomization method and its report are missing in many clinical trials. Therefore, considering the importance of randomization in validating the results of these studies, journals editors and researchers should pay attention to the quality of randomization and its report.