استفاده از مدل مارکوف پنهان در پیش‎بینی موارد جدید سل در استان همدان بر اساس اطلاعات موارد ثبت شده طی سال‎های 94-1384

مقدمه و اهداف: سل یک بیماری باکتریایی مزمن و به عنوان یک عامل مهم ابتلا و مرگ ومیر مطرح بوده و در اثر مجموعه ای از مایکوباکتریوم های سلی ایجاد می شود. آگاهی از بروز و تعداد موارد جدید این بیماری اطلاعات ارزشمندی را برای بازنگری برنامه ها و شاخص های توسعه فراهم می کند. مدل های سری زمانی و رگرسیون از مدل های متداول برای پیش بینی بوده، اما مستلزم پیش فرض هایی هستند. هدف این مطالعه پیش بینی موارد جدید بیماری با استفاده از مدل مارکوف پنهان است.روش کار: داده های این مطالعه تعداد موارد جدید سل در استان همدان به صورت ماهانه طی سال های 94-1384 که توسط مرکز بهداشت استان همدان شناسایی شد؛ بود. در این مطالعه پیش بینی موارد جدید سل برای 24 ماه آینده با استفاده از مدل مارکوف پنهان و با نرم افزار r بسته مارکوف پنهان انجام شد.یافته ها: بر اساس معیار برازش مدل، یک مدل مارکوف با دو حالت بهترین برازش را به داده ها داشت یعنی داده های این مطالعه آمیخته ای از دو توزیع پواسن با پارامتر میانگین تعداد رخداد 96/ 5 و 2/ 10 هستند. هم چنین یافته های پیش بینی بر اساس مدل مارکوف پنهان، تعداد موارد جدید سل طی 24 ماه آینده را بین 98 مورد جدید پیش بینی کرد.نتیجه گیری: مدل های مارکوف پنهان مناسب ترین مدل پیش بینی با استفاده از زنجیر مارکوف است که علاوه بر شناسایی مدل مناسب، قادر است ماتریس احتمال انتقال بین حالات مختلف بیماری را تعیین کند تا این احتمالات به پزشکان در پیش بینی مراحل آتی بیماری و انجام اقدامات پیش گیرانه پیش از ورود به مراحل پیشرفته یاری نماید.