بررسی عملکرد مدل‌های تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) و مدل‌سازی معادله‌های ساختاری روی بررسی روابط پیچیده بین متغیرها

مقدمه و اهداف: بعضی مواقع اثر متغیرهای مستقل به طور همزمان، روی چندین متغیر وابسته سنجیده شود، و علاوه بر آن یک همبستگی درونی بین متغیرهای مستقل وجود داشته باشد. این مطالعه با هدف بررسی عملکرد مدل های تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) و مدل سازی معادله های ساختاری روی بررسی روابط پیچیده بین متغیرها انجام شد.روش کار: این مطالعه به بررسی آگاهی و نگرش افراد 18-15 سال در مورد مواد محرک پرداخته است. با استفاده از روش مدل سازی معادله های ساختاری و مانوا، اثر متغیرهای مستقل (جنس، وضع تاهل، سطح سواد و سن) روی دو متغیر پنهان آگاهی و نگرش بررسی شد. میانگین مجموع مربع های خطای (mean square error; mse) دو روش باهم مقایسه شد.یافته ها: در دو روش سمت معنی داری مسیرها یکی شد، اما مقدار ضرایب و p-value ها با هم متفاوت بود. با توجه به نتایج به دست آمده، مشاهد شد در هر دو روش، تنها متغیر جنس، بر آگاهی افراد، اثر گذار بوده است. هم چنین در هر دوی این روش، متغیر جنس و متغیر وضع تاهل، بر نگرش افراد اثرگذار بوده اند. میانگین مجموع مربع های خطا، دو روش تحلیل واریانس چند متغیره و روش مدل سازی معادله های ساختاری به ترتیب 0/98 و 0/002 شده اند.نتیجه گیری: در این مطالعه عملکرد روش مدل سازی معادله های ساختاری نسبت به عملکرد روش مانوا بهتر بوده است. پیشنهاد می شود که برای بررسی هم زمان روابط بین متغیرها از روش مدل سازی معادله های ساختاری استفاده شود. متغیر جنس، بر آگاهی افراد اثرگذار بوده است. هم چنین متغیرهای جنس و وضع تاهل، بر نگرش افراد اثرگذار بوده اند.

Studying the Performance of Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) Models and Structural Equation Modeling on Complex Relationships between Variables

Background and Objectives: We may sometimes measure the joint effect of correlated independent variables on several dependent variablesThe present study aimed to evaluate the performance of multivariate analysis of variance (MANOVA) and structural equation modeling (SEM) on complex relationships between variables.Methods: The present study evaluated the knowledge and attitude of 1518 yearold individuals towards narcotics (glass, ecstasy). The effect of independent variables on two latent variables of knowledge and attitudes was studied using SEM and MANOVA modelingThe mean square error of methods were compared.Results: The direction of associations was similar in both methods but their coefficients and pvalues were different. only the effect of gender (Pvalue= 0.007) on knowledge in both methods was significant. Nevertheless, gender (Pvalue < 0.001) and marital status (Pvalue< 0.001) were significantly associated with attitude in both methods. The mean square error of multivariate analysis of variance and structural equation modeling was 0.98 and 0.002 respectively.Conclusion: In the current studythe performance of SEM was better than MANOVA. Therefore, it is suggested that SEM to be used to study the multifactorial relationship between variables. In addition, only gender was effective on knowledge in both methods, while gender and marital status were effective on attitude in both methods.