تحلیل داده‌های طولی چند مرکزی با استفاده از مدل چند سطحی برای بررسی ارتباط بین برنامه نوبت‌کاری و شاخص توده‌ بدنی در کارکنان شرکت‌های فولاد مبارکه و پلی‌اکریل اصفهان

مقدمه و اهداف: امروزه نوبت کاری در طولانی مدت می تواند عامل تهدیدی در محیط کاری برای سلامت و ایمنی افراد محسوب شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثر برنامه نوبت کاری بر شاخص توده بدنی در طول دوره زمانی مشخصی با استفاده از مدل چند سطحی بود.روش کار: داده های این مطالعه طولی مربوط به اطلاعات سالیانه نمونه ای از کارکنان است، که در طول سال های 89 -1386 در دو شرکت فولاد مبارکه و پلی اکریل اصفهان مورد پیگیری قرار گرفتند. برنامه نوبت کاری شامل دو گروه روزکار و نوبت کار چرخشی بود. برای تحلیل داده ها و بررسی اثر متغیر نوبت کاری بر شاخص توده بدنی با تعدیل اثر متغیرهای وضعیت تاهل، سابقه ی کار، سن، شرکت و سطح تحصیلات از مدل رگرسیون چند سطحی استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه از میان 1368 کارکنان شرکت کننده، 42.3درصد (578 نفر) روزکار و 57.7 درصد (790 نفر) نوبت کار چرخشی بودند. میانگین ( ± انحراف معیار) سن افراد به ترتیب در دو گروه روزکار و نوبت کار چرخشی 8.66 ±33.07 و 8.70 ±33.31 سال بود. پس از کنترل عوامل مخدوشگر در مدل سلسله مراتبی دو سطحی، برنامه نوبت کاری تاثیر آماری معنی داری بر شاخص توده بدنی نداشت (0.837.=p). حدود 90 درصد از تغییرات کل، مربوط به کارکنان بود.نتیجه گیری: با توجه به این که در این پژوهش، رابطه ی آماری معنی داری بین برنامه نوبت کاری و شاخص توده بدنی مشاهده نشد، بنابراین انجام یک مطالعه مشابه دیگر در دوره زمانی طولانی تر (بیش از 4 سال) و با در نظر گرفتن متغیرهای مخدوشگر بیش تر برای بررسی دقیق تر این ارتباط پیشنهاد می شود.