بررسی رابطه هویت ملی و واگرایی طایفه‌ای در شهرستان‌های ممسنی و رستم

یکی از مسائلی که در کشورهای دارای تنوع قومی مورد توجه قرار گرفته است، میزان همگرائی بین گروهی است. با توجه به تنوع طایفه‌ای در شهرستان‌های ممسنی و رستم، این مقاله به بررسی رابطه هویت ملی و ابعاد آن با واگرایی طایفه‌ای در شهرستان‌های ممسنی و رستم پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر روش کمی، از منظر هدف کاربردی و توسعه‌ای است و با روش پیمایشی انجام شد. حجم نمونه 450 نفر بود که به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای از بین افراد طوایف شهرستان‌های ممسنی و رستم انتخاب شدند. ابزارگردآوری اطلاعات، پرسشنامه ساختمند بود. برای سنجش هویت ملی از پرسش‌نامه بکار گرفته شده توسط میرفردی و سلامتیان (1400) و برای سنجش واگرایی طایفه‌ای از پرسش‌نامه محقق ساخته استفاده شد. برای سنجش اعتبار پرسشنامه از اعتبار عاملی و برای تعیین پایایی آن از هماهنگی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 26، تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد بین هویت ملی و ابعاد آن با واگرایی طایفه‌ای رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین واگرایی طایفه‌ای زنان و مردان تفاوت معناداری مشاهده نشد و بین واگرایی طایفه‌ای با توجه به نوع شغل، نیز تفاوت معناداری مشاهده نشد. رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای مستقل، نزدیک 12درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. تقویت ارزشها و فرهنگ ملی میتواند به بهبود همگرایی در سطوح محلی و ملی یاری رساند.

investigating the relationship between national identity and clan divergence in mamasani and rostam counties

one of the issues that has been paid attention to in countries with ethnic diversity is the level of intergroup integration. considering the diversity of clans in mamasani and rostam counties, this article investigated the relationship between national identity and clan divergence in the mamasani and rostam counties. using the survey method, a structured questionnaire was used for data collection. the sample size was 450 residents of mamasani and rostam counties selected using a multi-stage cluster random sampling method. the factor analysis and cronbach’s alpha were used to evaluate the validity and reliability of the questionnaire, respectively. a questionnaire developed by mirfardi and salamatiyan (1400), was used for national identity measurement, and a self-administered questionnaire was used for clan divergence measurement. data were analyzed using spss software. the findings showed a positive and significant relationship between national identity and its dimensions with tribal divergence. there was no significant difference between the clan divergence of women and men, and there was no significant difference between the clan divergence according to the job type. multiple regression showed that the independent variables explain nearly 12% of the variance of the dependent variable. strengthening national values and culture can help to improve integration at local and national levels.