گفتمان راه سوم در ایران عصر مشروطه

در مطالعه انقلاب مشروطه، معمولاً از یک گفتمان سنتی به عنوان حافظ وضع موجود و از یک گفتمان مدرن، به عنوان ناقد وضع موجود یاد شده و گفتمان‌های دیگر بررسی نمی شود. هدف این پژوهش، متمایز کردن و شناساندن گفتمانی به عنوان «راه سوم» در بین دو گفتمان مدرن و سنتی است که کمتر مورد توجه بوده است. برای رسیدن به این مهم، الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف به خدمت گرفته می‌شود. گردآوری داده‌ها از منابع دست‌اول و دوم صورت گرفته و منابع به روش تحلیل انتقادی بررسی شده‌اند. این تحقیق می‌کوشد تا گفتمان مذکور را از میان آثار داود فیرحی معرفی کند. گفتمان راه سوم، گفتمانی بود که خود را در مقابل گفتمان سنتی و مدرن تعریف کرده و همزمان غرب و سنت را نفی، و تجدد و مذهب را اثبات می‌کرد. سوال اصلی پژوهش این است که «گفتمان راه سوم چگونه در برابر گفتمان سنتی مقاومت می کند؟» فرضیه ی مورد بررسی در پاسخ به پرسش اصلی این است که «گفتمان‌ راه سوم در عصر مشروطه، براساس زمینه‌‌های اجتماعی، و موقعیت گفتمانی خود، ضمن مقاومت در برابر قدرت و ایدئولوژی گفتمان سنتی، خود را به گونه ای مستقل از گفتمان سنتی و مدرن مطرح می‌کند».

the discourse of the third way in iran in the constitutional era

usually, in the research related to iran’s constitutional revolution, two discourses, traditional and modern, are considered by researchers. traditional discourse is considered as the supporter of the status quo, while modern discourse is in opposition to the status quo. thus, other discourses are not examined. the purpose of this article is to distinguish and identify a discourse called the third way among two modern and traditional discourses, which has received less attention. for this purpose, using the fairclough’s critical discourse analysis. data was collected from primary and secondary sources and sources have been reviewed by critical analysis method. the article investigates the discourse of the third way among the works of davoud feirahi. the discourse of the third way was a discourse that defined itself against the traditional and modern discourse and at the same time negated the west and tradition, and proved modernity and religion. the main question is how does the third way discourse resist the traditional discourse? the possible answer to the question is as follows: the third way discourse in the constitutional era, based on its social contexts, and its discourse position, resists against the ideology and power of traditional discourse, presents itself independently of the traditional and modern discourse.