تدوین کتاب های درسی علوم سیاسی در سال های گذار؛ تاریخ مستند هشت کتاب علوم سیاسی در مرکز نشر دانشگاهی

با پیروزی انقلاب اسلامی، بازتعریف رشته‌های دانشگاهی، ازجمله علوم سیاسی، مطابق با آرمان‌ها و انتظارات جدید مورد توجه قرار گرفت. روشن است که در این مسیر، تدوین کتاب‌های جدیدی ضرورت پیدا می‌کرد و اصولا تاریخ علوم سیاسی ایران بعد از انقلاب را نمی‌توان بدون توجه به سیر تدوین و انتشار کتاب‌های درسی این رشته نوشت. مقاله حاضر بر سال‌های گذار؛ یعنی پیروزی انقلاب (1357) تا تاسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی (1363) تمرکز دارد که فعالیت‌های اولیه برای استانداردسازی، تدوین و انتشار کتاب‌های درسی دانشگاه‌ها انجام شد. در این سال‌ها چند کتاب در کمیته برنامه‌ریزی علوم سیاسی ستاد انقلاب فرهنگی تصویب و از سوی مرکز نشر دانشگاهی منتشر شد. بررسی مرور روند انتشار این 8 اثر که اغلب ترجمه بودند نشانگر مشکلات و دستاوردهای تلاش‌های سال‌های گذار است. واقعیت آن‌‌که ارتقای کیفیت محتوایی آثار در این مرحله، ازجمله به خاطر رعایت جدی قواعد ویرایشی در مرکز نشر دانشگاهی، انکارناپذیر است، همچنان‌که مشکلات مهمی مانند تعداد اندک آثار منتشرشده در زمینه علوم سیاسی و درضمن تاخیر فراوان در روند ارزیابی، تولید و چاپ این آثار وجود داشت. بنابراین در این سال‌ها می‌توان شاهد نخستین تکاپوهای جامعه علمی برای بازبینی دروس و سرفصل‌ها و همزمان تدوین آثار جدید درسی در خلال مشکلاتی جدی‌تر؛ یعنی بدبینی نخبگان نظام سیاسی جدید به رشته‌های علوم انسانی و همچنین انتظارات فزاینده عمومی از این رشته‌ها برای کاهش مشکلات موجود، بود. با توجه به کمبود داده‌ها و مستندات مدون در این زمینه، مطالعه حاضر به روش اکتشافی و با بهره‌گیری از منابع مرکز نشر دانشگاهی انجام شده است.

Textbooks in Political Science:The Very First Post-Revolutionary Political Science’ Textbooks in Iran

In the postrevolutionary Iran, and due to the emergent Islamic ideals, transformation of the most of the curriculums, among them the Political Science, came into attention. Thus, presumably the textbooks were among the materials which needed to change according to the new norms. Indeed, no one might narrate history of the postrevolutionary political science without exploring this great renovation in textbooks’ authorship. Focusing on the transition years from the Revolution to the establishment of the Council for Cultural Revolution (19791984), the present study attempts to explore how have the inhand textbooks been assessed and reshaped due to the new criterion. Through these years, the committee for political science in the Council, proceeded to compose Some textbooks which were published by the Iran University Press. Exploring and analyzing these textbooks might help to understand the difficulties and achievements. There is no doubt that the quality of the books enhanced, especially in linguistic editing; while, rareness of the texts (only 8) and the length of the publishing process were among the evident problems. So, while the elites in the newestablished political system were dubious towards the Humanities disciplines, and simultaneously there was a big expectation for problemsolving through them, one might see the very first scholar struggles in order to renovate the discipline via introducing the new curriculum besides authoring the rewritten textbooks as a remedy for such harsh situation. It is noteworthy to say that due to the deficiency of documents and other data, this study was held in exploratory mood.