تعلیق مشروطیت/ برتری استثناء برآمدنِ دولت مطلقه‌ی پهلوی

با وقوع انقلاب مشروطه و تدوین قانون اساسی و تشکیل مجلس شورای ملی، گمان می‌شد که دولت و حکومت در ایران «کنستیتوسیونل» گردد؛ ولی، دشواره‌ی بنیادین سیاست ایران معاصر یعنی مشروطه‌سازی قدرت همچنان لاینحل باقی ماند و باتوجه به بقای درون‌مایه‌های اندیشگی، به‌سمت وضعیت استثناء و تعلیق مشروطیت سوق پیدا کرد؛ تا جایی که گروهی از متفکران و سیاست‌مداران اعلام کردند که جهت رسیدن به اهداف مختلف و وضعیت‌های استثنایی ایجادشده، چاره‌ای جز پذیرش حکومت «استبداد منور» و مشت آهنین و دولت مطلقه‌ی مرکزی، نیست. درواقع، سازوکار‌های دموکراتیک، با حاکم‌شدن «وضعیت استثناء» به‌حاشیه رفت و دچار «تعلیق» شد. بنابراین امکان و یا امتناع مشروطه‌سازی در تاریخ معاصر ایران به یک پرسمان اساسی تبدیل شد. پژوهشگران برای پژوهشِ پرسمان، از دستگاه مفهومی «وضعیت استثنا» به‌منظور واکاوی دشواره‌ی «تعلیقِ مشروطیت» در تاریخ اندیشه سیاسی ایران بهره گرفته و قصد دارند به این پرسش بنیادین پاسخ دهند که چه مولّفه‌های اندیشه‌ای، سبب‌ساز تعلیق مشروطیت و چیرگی وضعیت استثناء، در دوران پایانِ قاجار و عصر سلطنت پهلوی اول گردید. در پاسخ به سوال پژوهش، این فرضیه مطرح است که در سال‌های مذکور، حضور درون‌مایه‌های اندیشگانی اعم از اندیشه‌ی شاهی‌آرمانی، سلطنت‌گرایی، حکومت یک‌نفره، استبداد شاهی، جهان‌بینی خیمه‌ای/مسقف، رابطه‌ی اطاعت بین رعیت و فرمانروا، مشروطه‌سازیِ قدرت سیاسی را به‌تعلیق کشاند و استثناء را بر قاعده چیرگی بخشید.

The Impact of Social Space on the Performance of the 1ST Islamic Consultative Assembly

The main issue of this article is to recognize how social space affects the performance of the first term of the Islamic Consultative Assembly. This article looks at developments in this period with a view to drawing a picture of the performance of parliament. Prior literature on examining the performance of legislative assemblies has looked more at the institutional or structural approach. But here the legislative assemblies are drawn in an environment full of relationships between diverse positions, individuals, groups, and institutions. In this article, using the concept of Pierre Bourdieu, especially the concept of social space and Performance and related concepts such as field, legitimate query, doxa, habitus and capital related concepts, the performance of the first term of the Islamic Consultative Assembly is explained. To this end,we used qualitative methods such as thematic analysis.The analysis of the findings showed that Using interpretive and thematic analysis in data analysis, the ideology of the Islamic Revolution as a popular belief in the field of power was how to form a legitimate question in the political field, elections, and parliament, and the production centers of belief , especially Islamism revolutionary and the moderate reformism brought together On this basis, Even more questions were raised by the ruling class in the political, electoral, and parliamentary fields, and the answers were either affirmed or rejected in close proximity to the center of power. Islamic, revolutionary, and expedient nationalism reproduced power, political, and electoral conflicts.