مطالعۀ عوامل شکل‌گیری و شناخت اندیشۀ سیاسی کرتیر بر اساس شواهد تاریخی و باستان‌شناسی

با قدرتمند شدن کرتیر در دربار امپراتوری ساسانی تغییراتی در نظام سیاسی و مذهبی بوجود آمد که برآیند آن؛ وحدت و یکپارچگی جغرافیای سیاسی ایران، حمایت و حفاظت از موقعیّت ژئوپلیتیک کشور و تبلیغ و ترویج اندیشه سیاسی مذهبی به صورت نظام مند در سراسر امپراطوری ایران زمان ساسانی است. در این پژوهش اطلاعات به شیوۀ کتابخانه‌ای از منابع تاریخی، باستان‌شناسی و علوم سیاسی گردآوری شده و با روش توصیفی‌‌تحلیلی بر پایۀ نظریۀ گرامشی و گاتمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و سعی شده به سوالاتی مانند: چه عواملی، بسترهایی را ایجاد کرد تا کرتیر اندیشۀ سیاسی خود را انتشار دهد؟ کرتیر از چه نمادهایی در نشر اندیشۀ سیاسی خود بهره برد؟ و اندیشۀ سیاسی او منافع کدام طبقۀ اجتماعی و یا گروه درباری را تامین می‌کرد؟ پاسخ دهد. نتایج نشان می‌دهد که از آغاز تاسیس شاهنشاهی ساسانی لزوم تئوریزه کردن ایدئولوژی برای نظام سیاسی مطرح بود که اردشیر اوّل با مضامین حماسی و شاپور اوّل با اندیشۀ سیاسی تسامح گرایانه، ایدئولوژی موقتی را ارائه دادند؛ امّا با سلطۀ طبقۀ اشراف، آن‌ها برای مشروعیت در جغرافیای سیاسی ایران و شکل‌دهی به هویّت ملّی در روابط بین‌الملل ایدئولوژی ملّی‌گرایانه برپایۀ آموزه‌های زرتشت ، داستان‌های ملّی و عامیانه و انجام آیین ازدواج با محارم را شکل‌ دادن تا حوزه نفوذ لازم را بدست آورند و برای مشخصکردن قلمرو و مرزهایشان نماد آتشکده را در مناطق مختلف برپا کردند و کرتیر مجری این ایدئولوژِی بود، اشراف که بسیاری از آن‌ها موبد بودند، اداره‌کنندگان واقعی کشور تا دوره قباد و خسروانوشیروان بودند.

Study of the factors of the formation and recognition of the political thought of Kartir on the strength of historical and archaeological evidence

the outcome of political thought of Kartir is the unity and integrity of the political geography of Iran, the protection and preservation of the geopolitical position of the country, religious and political thought was made propaganda ystematically throughout the Sassanid Empire of Iran. In this study, information was collected of historical, archaeological and political sources and analyzed using a descriptiveanalytical method based on Gramsci and Gutman’s theory. And was tried to answer questions like: What factors created the ground for Carter’s political thought to be published? What symbols did Kartir use to disseminate his political thought? And what social class or court group provide political thought of Kartir the interests. The results show that from the beginning of the founding of the Sassanid Empire the theoreticizing of the ideology for the political system was argued that Ardeshir I provided an epistemological ideology with epic themes and Shapur I with tolerant political thought; But with the domination of the aristocracy, they are used to legitimize in political geography of Iran and the formation of a national identity in international relations, based on the teachings of Zoroastrian, nationalism and folk stories, and the practice of marriage with conscience To form the area of influence and to determine their territory and borders, they set up the symbol of fire in different regions, and Carter was the organizer of this ideology, the aristocrats, many of whom were priests, were the real dealers of the country until The period of Ghobad and Khosravanushirovan .