مقایسه روش های کریجینگ متعارف و گشتاورهای خطی احتمال در تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب در استان مازندران

آمار حداکثر دبی لحظه ای سالانه 38 ایستگاه هیدرومتری استان مازندران با حداقل و حداکثر طول آماری 13 و 56 سال و خصوصیات فیزیوگرافی و اقلیمی حوزه های آبخیز گردآوری شد. در ابتدا، با استفاده از روش کریجینگ متعارف مناطق همگن براساس رویکرد همسایگی هیدرولوژیکی تعیین گردیدند. طراحی فضای فیزیوگرافی با استفاده از شش متغیر فیزیوگرافی موثر بر سیلاب و دو متغیر هیدرولوژیکی براساس روش تحلیل همبستگی متعارف انجام شد. در تمام دوره های بازگشت 10،20،50 و100 سال، مدل گوسی بعنوان بهترین مدل نیم تغییرنما انتخاب گردید و برآوردهای منطقه ای با استفاده از تکنیک کریجینگ معمولی در فضای فیزیوگرافی بدست آمد. در ادامه به منظور بررسی صحت نتایج، از روش گشتاورهای خطی نیز برای تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب استفاده شد. در این روش مناطق همگن براساس الگوریتم خوشه بندی سلسله مراتبی وارد تعیین گردیدند. همگنی مناطق بدست آمده از خوشه بندی با استفاده از آزمون های همگنی و ناهماهنگی بررسی شد. سپس با استفاده از آزمون نکویی برازشzdist ، توزیع لجستیک تعمیم یافته برای هر سه خوشه بعنوان بهترین توزیع منطقه ای انتخاب گردید و برآوردهای منطقه ای براساس پارامترهای توزیع منتخب بدست آمد. در نهایت عملکرد دو روش با استفاده از روش ارزیابی جک نایف و پنج شاخص آماری bias، biasr،rmse ،rmser و nash بررسی گردید. براساس شاخص nash هر دو روش عملکرد مشابه و مطلوبی ارایه می دهند، اما براساس نتایج سایر شاخص های آماری کریجینگ متعارف عملکرد بهتری نسبت به روش گشتاورهای خطی ارایه می دهد و با افزایش دوره بازگشت کیفیت برآوردهای آن بهبود می یابد، در حالی که روش گشتاورهای خطی برای دوره های بازگشت کوتاه عملکرد بهتری را ارایه می دهد.